Infomacje ze świata archeologii
Jak naukowcy badają dawne pożary? W niedawno opublikowany podcaście “Rozmowy na koniec świata” rozmawiano na temat dzisiejszych badań nad pożarami, które miały miejsce w odległej przeszłości, np. w epoce brązu, odpowiadając na pytania:
Czytaj dalej „Jak piroman z archeologiem. Jak naukowcy badają dawne pożary”
W lipcu ubiegłego roku ekspedycja podwodna Uniwersytetu Warszawskiego, kierowana przez dra hab. prof. ucz. Bartosza Kontnego, ponownie odwiedziła województwo zachodniopomorskie. Był to już siódmy sezon badań w jeziorze Lubanowo. Stanowisko zostało odkryte przypadkowo podczas poszukiwania militariów z czasów II wojny światowej, wrzucanych po jej zakończeniu do zbiornika. Natrafiono przy okazji na obiekty znacznie starsze, między innymi z okresu wpływów rzymskich. Odkrycie zgłosił Dawid Rembecki, dziś doktorant i archeolog prowadzący badania w tym regionie.
Czytaj dalej „Siódmy sezon badań w jeziorze Lubanowo – kolejny rok zmagań ze złą widocznością”
Papirusy wydobywane z egipskich piasków dają nam niecodzienny wgląd w codzienne problemy i dramaty ludzi sprzed kilkunastu wieków. Bardzo dobrym przykładem jest papirus Dionizji, który opowiada nam historię Chairemona, zamożnego gimnazjarchy, który pozywa własną córkę i sądownie chce… rozwiązać jej małżeństwo!
Historii Becán daleko jeszcze do końca…
– Joseph W. Ball
Na łamach czasopisma „Ancient Mesoamerica” ukazał się artykuł Davida Webstera i Josepha W. Balla Rehabilitating Becán. Obaj naukowcy prowadzili badania w Becán w latach siedemdziesiątych XX wieku, co najwyraźniej pozostawiło w nich pewien niedosyt. W 2014 roku ten stan rzeczy doprowadził profesora Balla do opracowania na nowo sekwencji ceramiki z Becán. Odkrył on również trwającą około stulecia przerwę w zasiedleniu stanowiska oraz kompletny brak związku między pierwotną kulturą materialną miasta a tą, która pojawiła się tam po jego ponownym zaludnieniu (Rethinking the Becán ceramic sequence-disjunctions, continuities, segmentation, and chronology). Przerwa ta dosyć zgrabnie wpisuje się w burzliwą historię regionu i jego nagły rozkwit po opuszczeniu Becán przez mieszkańców, które nastąpiło wkrótce po wielkiej klęsce dynastii Węża (Kaanul) w 695 roku n.e. W pół wieku od zakończenia badań na tym stanowisku badacze ubolewają, że ten sporych rozmiarów ośrodek stoi nadal poza nawiasem emocjonującej dyskusji o polityce i zmiennych kolejach losu królewskich dynastii Majów. Natomiast dyskurs na temat Becán toczy się co najwyżej wokół fortyfikacji okalających to stanowisko, a kwestionowanych od początku badań archeologicznych. Ponowna analiza materiału, zebranego przed półwieczem w Becán, powala naukowcom wysnuć również nowe wnioski odnośnie do hipotetycznej inwazji Teotihuacán. Wnioski skrajnie odmienne od tego, co sugerowano przez ostatnie pięćdziesiąt lat…
Rusza nabór wniosków w ogólnopolskim konkursie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Generalnego Konserwatora Zabytków „Samorząd dla Dziedzictwa” 2022. Narodowy Instytut Dziedzictwa – koordynator konkursu – zaprasza samorządy gminne: miejskie, miejsko-wiejskie i wiejskie do nadsyłania zgłoszeń. Nagrodami głównymi w konkursie są filmy promujące dziedzictwo kulturowe zwycięskich gmin w każdej z 3 kategorii konkursowych.
Czytaj dalej „Samorząd dla Dziedzictwa – ogólnopolski konkurs NID”
Ruiny Majów stają się cyklicznie przedmiotem zainteresowania ruchów New Age. A regularność, z jaką do tego dochodzi – poza niesławnym końcem świata prorokowanym na kres cyklu 13 bak’tun w 2012 roku – dotyczy głównie powtarzalnych fenomenów astronomicznych, taktowanych cyklem roku zwrotnikowego. Najsłynniejszym przykładem newage’owych liturgii są Fiesta del Sol odprawiane pod piramidą K’uk’ulkana w Chichén Itzá, gdzie co roku tysiące turystów religijnych spotyka się w dni równonocy wiosennych, aby adorować światło i cień układające się w postać zstępującego na Ziemię węża. Fenomen ten można zaobserwować również w wiele innych dni. Drugim z obiektów niezdrowego zainteresowania wyznawców New Age jest Świątynia Siedmiu Lalek w Dzibilchaltún, na północnym zachodzie półwyspu Jukatan.
Czytaj dalej „Chybiony spektakl New Age w ruinach Majów – jak to się robi w Dzibilchaltún…”
Wystawa „Tej drogi nigdy nie było – rysunkowa adaptacja Eposu o Gilgameszu” to kolejna odsłona projektu Mai Starakiewicz i Marcina Mleczaka, który swoją cyfrową premierę miał w 2020 roku.
Od 19 marca 2022 roku, w Muzeum Archeologicznym w Krakowie zobaczymy rysunki ilustrujące wybrane wątki opowieści o legendarnym królu oraz towarzyszące im, wskazane przez Marcina Mleczaka cytaty z parafrazy starożytnego tekstu, na wystawie czasowej, trwającej do maja.
Czytaj dalej „Tej drogi nigdy nie było – rysunkowa adaptacja Eposu o Gilgameszu”
Współcześnie dobrze znane są śmiertelne właściwości ołowiu. Pomimo tego, że ołów występuje powszechnie w przyrodzie, to jego stężenie rzadko kiedy w naturalnej postaci może doprowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Jednakże w czasach świetności Imperium Rzymskiego ołów miał znacznie szersze zastosowanie niż obecnie i wykorzystywany był powszechnie. Okres dzieciństwa jest momentem w życiu człowieka, w którym jesteśmy najbardziej podatni na absorpcję ołowiu i najbardziej wrażliwi na jego negatywne dla zdrowia efekty. Badacze z Wielkiej Brytanii i Holandii po raz pierwszy pochylili się nad wpływem ołowiu na śmiertelność dzieci w Imperium Rzymskim. Efekty ich badań wskazują interesującą perspektywę badawczą nad stanem zdrowia przeszłych populacji.
Czytaj dalej „Cichy zabójca. Ołów a śmiertelność dzieci w Imperium Rzymskim”
Kolejny wywiad z okazji 100-lecia archeologii na Uniwersytecie Warszawskim. Tym razem profesor Michał Gawlikowski opowiada o swoich studiach archeologicznych.
Czytaj dalej „Prof. Michał Gawlikowski opowiada o swoich studiach archeologicznych”
Ponury cień rosyjskiego ataku na Ukrainę przesłonił kolejny etap precedensowego sporu sądowego, który rozpoczął się wraz z aneksją Krymu przez Rosję w roku 2014. Spór ten dotyczy zbioru kilkuset przedmiotów wypożyczonych z czterech ukraińskich muzeów położonych na Krymie na potrzeby wystawy “Krym: złoto i tajemnice Morza Czarnego”, która w roku 2013 została zorganizowana w Muzeum Nadrenii w Bonn, a następnie w lutym 2014 przeniesiona do Muzeum Allarda Piersona w Amsterdamie, gdzie można było ją zwiedzać do sierpnia 2014.
Czytaj dalej „Kiedy Ukraina odzyska scytyjskie, greckie i rzymskie skarby z Krymu?”
