Opublikowane w

Naczynie kultury Chimú z okolic Biłgoraja

16 czerwca 2021 na Facebooku ukazał się post dotyczący nietypowego znaleziska, którego dokonano na strychu w domostwie we wsi w okolicach Biłgoraja. W drugiej połowie 2020 roku do Muzeum Ziemi Biłgorajskiej przekazano silnie zniszczone naczynie ceramiczne, które po wstępnej identyfikacji określono jako wytwór kultury Chimú. Posiada ono typową dla tej kultury ornamentykę rytą oraz przedstawienie antropomorficzne, będące częścią dekoracji rzeźbiarskiej naczynia, a także charakterytstyczną wąską i wysoką szyjkę naczynia ze strzemieniowatym wylewem. Ciemny kolor naczynia związany jest z atmosferą redukcyjną (to jest z ograniczonym dostępem tlenu), w której wypalano ceramikę. Dzisiaj przedstawiamy kulturę Chimú oraz omawiamy okoliczności, w których naczynie mogło trafić do Polski.

Naczynie kultury Chimú odnalezione w okolicach Biłgoraja © K. Grochecki
Naczynie kultury Chimú odnalezione w okolicach Biłgoraja
© K. Grochecki

Czytaj dalej Naczynie kultury Chimú z okolic Biłgoraja

Opublikowane w

Polacy na rubieżach Mezoameryki

Archeolodzy z Uniwersytetu Warszawskiego rozpoczęli prace wykopaliskowe na rubieżach Mezoameryki – prekolumbijskim stanowisku w Salwadorze. San Isidro, do niedawna nieprzebadane, doczekało się jedynie wzmianek w literaturze oraz sporadycznych wizyt lokalnych i zagranicznych archeologów.

Wykopaliska na El Cerrito – największa struktura San Isidro © J. Szymański / PASI, zdjęcie na licencji CC BY 4.0
Wykopaliska na El Cerrito – największa struktura San Isidro
© J. Szymański / PASI, zdjęcie na licencji CC BY 4.0

Czytaj dalej Polacy na rubieżach Mezoameryki

Opublikowane w

Podcasty o Barbaricum cz.2

Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy w Pruszkowie prowadzi 10-15 minutowe podcasty „To jest temat” o Barbaricum, dotyczące mieszkańców północnej i środkowej Europy u schyłku starożytności.

W maju zebraliśmy dla Was serie podcastów „Barbaricum – nieznana karta historii”, dotyczące Celtów, Cembrów i Bastarnów, Wandalów oraz Gotów.

Tym razem zebraliśmy dla Was nowe rozmowy dotyczące:

Czytaj dalej Podcasty o Barbaricum cz.2

Opublikowane w

Wiedza tajemna w starożytnej Mezopotamii

Zapisany na glinianych tabliczkach babiloński tekst Inamgiszhuranki z VII wieku p.n.e. zawiera ezoteryczne wywody, za pomocą których kapłani tłumaczyli epitety bogów o dawno zapomnianym znaczeniu. Ta wiedza tajemna była bardzo ceniona w Babilonii i Asyrii, a jej elementy mogły stanowić inspirację dla pitagorejskiej teorii liczb i żydowskiej kabały.

Fragment tabliczki z serią Enuma Anu Enlil, zawierającą omina astralne. W babilońskiej teologii spekulatywnej często były wykorzystywane motywy astronomiczne Metropolitan Museum of Art (opublikowano na licencji CC0 1.0, via Wikimedia Commons)
Fragment tabliczki z serią Enuma Anu Enlil, zawierającą omina astralne. W babilońskiej teologii spekulatywnej często były wykorzystywane motywy astronomiczne
Metropolitan Museum of Art
(opublikowano na licencji CC0 1.0, via Wikimedia Commons)

Czytaj dalej Wiedza tajemna w starożytnej Mezopotamii

Opublikowane w

Skąd się wzięły kolorowe papugi na pustyni?

Stanowisko Paquimé w okresie swojego największego rozkwitu stało się najważniejszym ośrodkiem na północy Meksyku i południowym zachodzie Stanów Zjednoczonych. Poza licznymi przykładami monumentalnej architektury i egzotycznych dóbr luksusowych znaleziono tu setki szkieletów papug.

Zrekonstruowane zagrody dla papug (po prawej) z Paquimé fot. DiSchamelrider(opublikowano na licencji CC0 1.0, via Wikimedia Commons)
Zrekonstruowane zagrody dla papug (po prawej) z Paquimé
fot. DiSchamelrider (opublikowano na licencji CC0 1.0, via Wikimedia Commons)

Czytaj dalej Skąd się wzięły kolorowe papugi na pustyni?

Opublikowane w

GIS w badaniach sieci nawadniania w oazie Serachs w Turkmenistanie

Serachs to mała oaza położona w Turkmenistanie, przy granicy z Iranem i Afganistanem, gdzie od ponad dwudziestu lat prowadzą badania polscy archeolodzy z Uniwersytetu Warszawskiego. W badaniach sieci nawadniania w oazie Serachs z powodzeniem stosuje się Systemy Informacji Geograficznej.

Wizualizacja 3D oazy Serachs – widok od północy il. N. Buławka
Wizualizacja 3D oazy Serachs – widok od północy
il. N. Buławka

Czytaj dalej GIS w badaniach sieci nawadniania w oazie Serachs w Turkmenistanie

Opublikowane w

Tajemnice podziemnych miast w Iranie

W Iranie zidentyfikowanych zostało wiele podziemnych kompleksów korytarzy i pomieszczeń używanych jako miejsce przechowywania żywności i schronienie w razie konfliktów zbrojnych. W niektórych z nich zostały odkryte szczątki ludzkie, które stanowią świadectwo różnych zdarzeń w skomplikowanej historii tego kraju.

Na Bliskim Wschodzie jest dużo obszarów obfitujących w miękkie wulkaniczne lub osadowe skały, w których łatwo można drążyć korytarze. Od tysięcy lat ludzie korzystali z tego i tworzyli różne podziemne struktury, niektóre składające się z jednej piwnicy, ale też takie, w których było wiele kilometrów korytarzy i setki pomieszczeń do przechowywania żywności. W razie potrzeby okoliczni mieszkańcy mogli się w nich schronić przed wrogiem.

Ceglane sklepienie ogromnej cysterny na wodę w podziemnym mieście Nuszabad © A. Sołtysiak, zdjęcie na licencji CC BY-NC-SA
Ceglane sklepienie ogromnej cysterny na wodę w podziemnym mieście Nuszabad
fot. A. Sołtysiak, zdjęcie na licencji CC BY-NC-SA

Czytaj dalej Tajemnice podziemnych miast w Iranie

Opublikowane w

Przedhiszpańskie napoje używkowe z południowych Wielkich Równin

Badania fizykochemiczne naczyń ceramicznych kultury Toyah, rozwijającej się na terenie południowych Wielkich Równin w tzw. okresie protohistorycznym (około 1350–1650 n.e.), udowodniły, że te społeczności spożywały przedhiszpańskie napoje używkowe zawierające kofeinę i teobrominę. Ponadto stwierdzono prawdopodobne przypadki lokalnej produkcji wina.

Zasięg regionu geograficznego Wielkich Równin autor: TheDarthEgg, 2010, domena publiczna
Zasięg regionu geograficznego Wielkich Równin
autor: TheDarthEgg, 2010, domena publiczna

Czytaj dalej Przedhiszpańskie napoje używkowe z południowych Wielkich Równin

Opublikowane w

Boskie Dłonie – historia najsłynniejszego archeologa-fałszerza

Archeologia potrafi być świetnym narzędziem propagandy. Przekonała się o tym Japonia, która – za sprawą odkryć amatora Shin’ichiego Fujimury, zwanego Boskie Dłonie – przesunęła chronologię zasiedlenia swoich wysp o całe tysiąclecia. Wkrótce dokonania archeologa-fałszerza przejrzano, przez co pradziejowa historia kraju musiała zostać napisana od nowa…


Czytaj dalej Boskie Dłonie – historia najsłynniejszego archeologa-fałszerza