Archeologiczne sekrety Salwadoru: badania stanowiska San Isidro

Salwador to jedno z najmniejszych państw obu Ameryk,nie wszyscy nawet o nim słyszeli. Ci, którzy wiedzą o jego istnieniu, najczęściej kojarzą je z wojnami gangów oraz z ustanowieniem bitcoina jedną z walut narodowych. Tymczasem ten „kciuk Ameryki”, jak pieszczotliwie nazywają własne państwo sami Salwadorczycy, strzeże wielu archeologicznych sekretów. Odkrycie tych tajemnic mogłoby wpłynąć na nasze zrozumienie dziejów starożytnej Mezoameryki.

Czytaj dalej „Archeologiczne sekrety Salwadoru: badania stanowiska San Isidro”

Warsztaty z archeologii współczesności w Muzeum Katyńskim w Warszawie

Drogie Studentki i Drodzy Studenci archeologii z ośrodków akademickich w Polsce, Bronioznawcze Koło Naukowe Studentów Archeologii UŁ „Szare Banderia”, Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego oraz Muzeum KatyńskieOddział Martyrologiczny Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, serdecznie zapraszają Was na warsztaty „Archeologia współczesności. Exemplum archeologii katyńskiej”, które odbędą się 3 kwietnia 2024 r. w Muzeum Katyńskim w Warszawie.

Czytaj dalej „Warsztaty z archeologii współczesności w Muzeum Katyńskim w Warszawie”

„Cztery zaginione miasta” – polski głos w sprawie Çatalhöyük

W listopadzie 2023 nakładem Wydawnictwa W.A.B. ukazało się polskie wydanie książki Annalee Newitz „Cztery zaginione miasta”. Tej właśnie publikacji poświęcone są niniejsze uwagi. Na początku zaznaczam i uprzedzam, że nie jest to recenzja książki, raczej głos dotyczący jednej z części publikacji, poświęconej Çatalhöyük – neolitycznemu stanowisku w Turcji, umieszczonemu na liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Czytaj dalej „„Cztery zaginione miasta” – polski głos w sprawie Çatalhöyük”

Skarb denarów z Cichobórza

W 2019 r. w miejscowości Cichobórz (gm. Hrubieszów) odkryty został ogromny skarb rzymskich denarów, stając się jednym z najważniejszych odkryć, w ciągu ostatniego półwiecza, z punktu widzenia zagadnień numizmatyki okresu rzymskiego na ziemiach polskich. Oprócz monet uzyskano informacje o dokładnej lokalizacji znaleziska, co umożliwiło przeprowadzenie ratowniczych badań wykopaliskowych w obrębie stanowiska 28, AZP 89-95/52 i odkrycie, a tym samym uratowanie przed zniszczeniem i rozproszeniem, kolejnych monet. Liczba denarów w depozycie wynosi na chwilę obecną 1775 egz. (I-II w. – od cesarza Wespazjana do Septymiusza Sewera).

Czytaj dalej „Skarb denarów z Cichobórza”

Jak rozpoznać starożytne więzienie, gdy je zobaczymy?

Jak możemy rozpoznać starożytne więzienie, gdy je zobaczymy? Pytanie jest nieco skomplikowane, ponieważ same więzienia okazują się trudne do zidentyfikowania w zapisie archeologicznym. Można by zapytać, czy nie są to po prostu pomieszczenia, takie jak wszystkie inne pomieszczenia: cztery ściany, pojedyncze wejście i wyjście oraz drzwi z blokadą? Co odróżnia je od innych przestrzeni? 

Chociaż istnieją pewne wyjątki, tradycyjnie uważa się, że więzienia są zwykłymi pomieszczeniami i trudno, jeśli nie niemożliwe, jest je jednoznacznie zidentyfikować. W rzeczywistości archeolog o posturze Luke’a Lavana stwierdził niedawno: 

“O więzieniach wiemy niewiele. Nie zidentyfikowaliśmy żadnych pewnych architektonicznych dowodów”. 

(Lavan 2007: 121) 

Chociaż komentarz ten jest błędny, odzwierciedla on stan archeologii, jeśli chodzi o identyfikację więzień. Podczas gdy kilka (i rosnąca) liczba więzień została zidentyfikowana w czasie wykopalisk w ciągu XX wieku, wielu ekspertów przyznałoby, że nie mają pojęcia, jak wygląda rzymskie więzienie. Odzwierciedleniem tego stanu rzeczy jest brak czegokolwiek w rodzaju typologii starożytnych rzymskich więzień.

Czytaj dalej „Jak rozpoznać starożytne więzienie, gdy je zobaczymy?”

Iwona Sobkowiak-Tabaka w Radiu Naukowym o łowcach-zbieraczach

Tygodniowo pracowali mniej, nie byli zależni od plonów, a ich możliwości przetrwania były bardziej różnorodne od rolników. – Znany archeolog Rober Kelly napisał kiedyś, że co prawda życie łowców-zbieraczy nie było usłane różami, ale nie było też złe, brutalne i krótkie – przywołuje w Radiu Naukowym prof. Iwona Sobkowiak-Tabaka z Wydziału Archeologii UAM. – Nauka pokazuje, że te społeczności wykazywały się bardzo dużą elastycznością w eksploatowaniu środowiska naturalnego. Dzięki mobilności doskonale znały jego zasoby, tworzyły w pamięci mapy, wiedziały, gdzie udać się w razie głodu – wylicza badaczka.

W Radiu Naukowym profesor Sobkowiak-Tabaka spróbuje odpowiedzieć na pytanie: Czy nasi przodkowie wiedli sielskie życie?

Czytaj dalej „Iwona Sobkowiak-Tabaka w Radiu Naukowym o łowcach-zbieraczach”

„Ogniu krocz ze mną”. Obrządek ciałopalny w Tierra Caliente Michoacán

Ciałopalny obrządek pogrzebowy to rodzaj praktyk funeralnych, w których ogień gra kluczową rolę – ciała zmarłych spalane są na stosie, a pierwsze skojarzenia z kremacją w przeszłości kierują się najprawdopodobniej w stronę Wikingów lub pradziejowych mieszkańców ziem polskich. Jednak ciałopalenie było praktykowane na całym świecie, w tym w Ameryce Północnej. W dzisiejszym tekście doktorant Uniwersytetu Warszawskiego i redaktor Archeowieści opowiada o szczególnym rejonie zachodniego Meksyku określanym terminem Tierra Caliente, gdzie ponad sześć stuleci temu kremacja stanowiła główny obrządek pogrzebowy. Jej relikty odkryto w ostatnich latach w dolinie rzeki Balsas, stanowiącej granicę między stanem Michoacán a Guerrero. Ślady tych praktyk pogrzebowych są przedmiotem wyjątkowych dla autora tekstu badań, prowadzonych we współpracy z badaczami z Instituto Nacional de Antropología e Historia Michoacán pod kierownictwem doktora José Luisa Punzo Díaza.

 

Czytaj dalej „„Ogniu krocz ze mną”. Obrządek ciałopalny w Tierra Caliente Michoacán”

Konferencja Europa Postmedievalis

W dniach 23-25 kwietnia 2024 roku w Warszawie odbędzie się czwarta konferencja “Europa Postmedievalis”. Tegoroczne wydarzenie jest współorganizowane przez Instytut Archeologii Czeskiej Akademii Nauk, Centre for Proceedings, Documentation and Recording of Archaeological Finds, Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk oraz Wydział Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego. Motywem przewodnim tegorocznej konferencji będzie ceramika i jej rola w globalizacji w okresie nowożytnym. Nabór abstraktów został zakończony, ale wciąż istnieje możliwość zarejestrowania się i udziału jako gość.

Czytaj dalej „Konferencja Europa Postmedievalis”

Ile osób usłyszało Antoniusza i Brutusa po zamachu na Juliusza Cezara?

Dnia 15 marca 44 roku p.n.e. miało miejsce jedno z najbardziej znanych wydarzeń w historii: udany zamach na Juliusza Cezara. Po zabójstwie dyktatora miasto pogrążyło się w chaosie, z którego miał wyłonić się nowy porządek. Spiskowcy – w tym Marek Brutus – schronili się na wzgórzu kapitolińskim, liczyli na wsparcie ludu. Brutus przemówił do zgromadzonych na Kapitolu, ale jego mowa nie zyskała takiej popularności jak słynna mowa Marka Antoniusza na Forum Romanum. Projekt „Raz, dwa, trzy! Czy wszyscy mnie słyszą? Czy wszyscy mnie widzą?” badał, ile osób mogło usłyszeć te przemówienia. Czy właściwości akustyczne mównic mogły wpłynąć na losy Rzymu?

Czytaj dalej „Ile osób usłyszało Antoniusza i Brutusa po zamachu na Juliusza Cezara?”

Huta szkła Osieki w Nadleśnictwie Choczewo

Huta szkła Osieki w Nadleśnictwie Choczewo, działała w latach 1795-1907 (?). Znana była głównie ze stempli z nazwą „OSSECKEN” z butelek znalezionych m.in. w Pucku czy Gdańsku. Produkowano tutaj także charakterystyczne wypukłe w centralnej części szyby, które do dziś są widoczne w oknach pałacu w Lublewie Lęborskim.

Badania archeologiczne w hucie szkła pod kierunkiem Marcina Wagnera rozpoczęły się w maju 2023 r. z inicjatywy Lasów Państwowych Nadleśnictwa Choczewo we współpracy z Wydziałem Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego.

Czytaj dalej „Huta szkła Osieki w Nadleśnictwie Choczewo”