EuroWeb: Nowe spojrzenie na produkcję włókienniczą w Europie

EuroWeb to czteroletnia akcja badawcza integrująca multidyscyplinarne badania nad tekstyliami i włókiennictwem europejskim od starożytności po współczesność. Kierowana przez profesor Agatę Ulanowską z Uniwersytetu Warszawskiego, EuroWeb zjednoczyła blisko 250 naukowców, twórców i projektantów.  Akcja zmienia spojrzenie na przeszłość Europy poprzez uwzględnienie roli produkcji włókienniczej i tekstyliów, jako czynnika wpływającego na kulturę i tożsamość europejską. Jednym z efektów działań zespołu jest Digital Atlas of European Textile Heritage udostępniający dane o 7000 lat europejskiego dziedzictwa tekstylnego.

Czytaj dalej „EuroWeb: Nowe spojrzenie na produkcję włókienniczą w Europie”

Europejskie Dni Archeologii i Przegląd Filmowy w Chodliku

Europejskie Dni Archeologii  to coroczne wydarzenie o charakterze międzynarodowym, organizowane w celu zwiększenia świadomości o dziedzictwie kulturowym oraz archeologii. W ramach tych dni prezentowane są badania archeologiczne prowadzone w różnych regionach Polski – na poziomie lokalnym. W Chodliku, na Lubelszczyźnie, organizowany jest także Przegląd Filmów Archeologicznych. Dzięki temu wydarzeniu mieszkańcy i turyści mają okazję zapoznać się z historią regionu i metodami pracy archeologów, a także uczestniczyć w warsztatach i dyskusjach.

Czytaj dalej „Europejskie Dni Archeologii i Przegląd Filmowy w Chodliku”

Jak rozpoznać starożytne więzienie, gdy je zobaczymy?

Jak możemy rozpoznać starożytne więzienie, gdy je zobaczymy? Pytanie jest nieco skomplikowane, ponieważ same więzienia okazują się trudne do zidentyfikowania w zapisie archeologicznym. Można by zapytać, czy nie są to po prostu pomieszczenia, takie jak wszystkie inne pomieszczenia: cztery ściany, pojedyncze wejście i wyjście oraz drzwi z blokadą? Co odróżnia je od innych przestrzeni? 

Chociaż istnieją pewne wyjątki, tradycyjnie uważa się, że więzienia są zwykłymi pomieszczeniami i trudno, jeśli nie niemożliwe, jest je jednoznacznie zidentyfikować. W rzeczywistości archeolog o posturze Luke’a Lavana stwierdził niedawno: 

“O więzieniach wiemy niewiele. Nie zidentyfikowaliśmy żadnych pewnych architektonicznych dowodów”. 

(Lavan 2007: 121) 

Chociaż komentarz ten jest błędny, odzwierciedla on stan archeologii, jeśli chodzi o identyfikację więzień. Podczas gdy kilka (i rosnąca) liczba więzień została zidentyfikowana w czasie wykopalisk w ciągu XX wieku, wielu ekspertów przyznałoby, że nie mają pojęcia, jak wygląda rzymskie więzienie. Odzwierciedleniem tego stanu rzeczy jest brak czegokolwiek w rodzaju typologii starożytnych rzymskich więzień.

Czytaj dalej „Jak rozpoznać starożytne więzienie, gdy je zobaczymy?”

Ile osób usłyszało Antoniusza i Brutusa po zamachu na Juliusza Cezara?

Dnia 15 marca 44 roku p.n.e. miało miejsce jedno z najbardziej znanych wydarzeń w historii: udany zamach na Juliusza Cezara. Po zabójstwie dyktatora miasto pogrążyło się w chaosie, z którego miał wyłonić się nowy porządek. Spiskowcy – w tym Marek Brutus – schronili się na wzgórzu kapitolińskim, liczyli na wsparcie ludu. Brutus przemówił do zgromadzonych na Kapitolu, ale jego mowa nie zyskała takiej popularności jak słynna mowa Marka Antoniusza na Forum Romanum. Projekt „Raz, dwa, trzy! Czy wszyscy mnie słyszą? Czy wszyscy mnie widzą?” badał, ile osób mogło usłyszeć te przemówienia. Czy właściwości akustyczne mównic mogły wpłynąć na losy Rzymu?

Czytaj dalej „Ile osób usłyszało Antoniusza i Brutusa po zamachu na Juliusza Cezara?”

LiDAR, satelity i sztuczna inteligencja w archeologii

Użycie danych LiDAR, zobrazowań satelitarnych oraz sztucznej inteligencji staję się normą w polskiej archeologii. Zapraszamy na wywiad z dr Łukaszem Banaszkiem o odkrywaniu i ochronie stanowisk archeologicznych z użyciem narzędzi cyfrowych.

Kadr z filmu “LiDAR, satelity i sztuczna inteligencja w archeologii”, Cyfrowa Kultura Obywatelska

Czytaj dalej „LiDAR, satelity i sztuczna inteligencja w archeologii”

Polskie komputerowe aplikacje w archeologii

W dniach 2-6 kwietnia 2023 odbyła się pięćdziesiąta międzynarodowa konferencja Computer Application and Quantitative Methods in Archaeology w Amsterdamie. Polską archeologię reprezentowała silna interdyscyplinarna grupa, która przygotowała dwie sesję oraz zaprezentowała 10 prezentacji oraz 2 postery.

Model fotogrametryczny kurhanu podczas wykopalisk z oznaczeniami pokazującymi lokalizację różnych zabytków
opr. J. Stępnik

Czytaj dalej „Polskie komputerowe aplikacje w archeologii”

O grobie Haralda Sinozębego, czyli dlaczego nie należy nic przyjmować na wiarę

W ciągu ostatnich dni przez chyba wszystkie media w Polsce przetoczyła się ekstatyczna fala tytułów (oraz artykułów, doniesień czy notatek) anonsujących odkrycie w Polsce (a dokładnie: w Wiejkowie koło Wolina) grobu wikińskiego króla (Haralda Sinozębego). Jako że pochówków królewskich na Pomorzu Zachodnim zbyt wielu nie mamy, tematu zlekceważyć nie można.

Harald Bluetooth, fresk z XVI wieku w katedrze w Roskilde, Zelandia, Dania, Domena Publiczna
Harald Bluetooth, fresk z XVI wieku w katedrze w Roskilde, Zelandia, Dania, Domena Publiczna

Czytaj dalej „O grobie Haralda Sinozębego, czyli dlaczego nie należy nic przyjmować na wiarę”

[WYSTAWA] Novae – badania Ekspedycji Wydziału Archeologii UW

Novae to rzymski obóz położony nad Dunajem, w północnej Bułgarii.  Został założony w I w. n.e. W byłej fortecy legionowej znajdują się między innymi pozostałości sztabu Legionu I Italskiego, fortyfikacje, a w jego pobliżu osiedla cywilne oraz nekropole. Od przeszło 80 lat badania na stanowisku prowadzą polscy i bułgarscy archeolodzy. 

W dniu 28 czerwca (wtorek) o godz. 17.00 odbędzie się uroczyste otwarcie wystawy poświęconej badaniom archeologicznym Ekspedycji Wydziału Archeologii UW w Novae. Wystawa będzie prezentowana w ogrodach Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie przy ul. Dobrej 56/66 do 10 lipca 2022 r. 

Rekonstrukcja pochówku kobiety z Novae, odkryty podczas badań Ekspedycji Wydziału Archeologii UW w 2018 roku © D. Wojnowska, bez możliwości przedrukuRekonstrukcja pochówku kobiety z Novae, odkryty podczas badań Ekspedycji Wydziału Archeologii UW w 2018 roku
© D. Wojnowska, bez możliwości przedruku

Czytaj dalej „[WYSTAWA] Novae – badania Ekspedycji Wydziału Archeologii UW”