Od dziecięcej zabawy do magicznych rytuałów: Gliniane figurki z Tell el-Retaba w Egipcie

Małe, niepozorne figurki, odkrywane w różnych miejscach Egiptu, od dawna pozostają zagadką dla archeologów. Wykonane ręcznie z gliny, mogą przybierać różnorodne formy – od odwzorowanych postaci ludzkich oraz zwierząt do abstrakcyjnych, niezrozumiałych współcześnie kształtów. Takie przedmioty odkrywają również polscy archeolodzy na stanowisku Tell el-Retaba.

Dlaczego Egipcjanie lepili je z gliny? Czy były to dziecięce tylko zabawki, lalki, a może coś więcej? Coraz więcej dowodów wskazuje na to, że mogły pełnić rolę ochronnych amuletów, ofiar składanych bogom, a nawet narzędzi używanych w magicznych rytuałach. Zatem w dzisiejszym tekście spróbujemy odpowiedzieć na pytanie, czy faktycznie miały takie funkcje. A jeśli tak, to czy miały odpędzać złe moce, przynosić szczęście, a może rzucać klątwę na wrogów?

Czytaj dalej „Od dziecięcej zabawy do magicznych rytuałów: Gliniane figurki z Tell el-Retaba w Egipcie”

Portret kobiecy sprzed 26 tysięcy lat – sprawdź, jak wyglądała paleolityczna mieszkanka Moraw

Sztuka mobilna górnego paleolitu (około 50–10 tysięcy lat p.n.e.) znana jest przede wszystkim z żeńskich figurek antropomorficznych, tak zwanych wenusek. W źródłach archeologicznych licznie spotykane są również i inne jej misterne wytwory, chociażby przedstawienia zwierząt czy przedmioty interpretowane jako biżuteria. Kto je wykonał i do jakich celów służyły? Przeważnie trudno jest odpowiedzieć na te pytania. Anonimowość dzieł nie kończy się jednak na twórcach, ale dotyczy również i samych przedstawień. Bo o ile w przypadku figurek zoomorficznych można z dużym powodzeniem określić zaprezentowany gatunek zwierzęcia, o tyle w przypadku przedstawień antropomorficznych trudno o identyfikację konkretnych postaci. Z jednym wyjątkiem – zamkniętego w kości mamuciej portretu kobiecego ze stanowiska Dolní Věstonice na Morawach.

Czytaj dalej „Portret kobiecy sprzed 26 tysięcy lat – sprawdź, jak wyglądała paleolityczna mieszkanka Moraw”