Budownictwo modułowe w bizantyjskiej Marei (Egipt)

Marea w czasach antycznych była ważnym portem i ośrodkiem handlowym w północnym Egipcie. Do tej pory archeolodzy skupiali się na badaniu pojedynczych budowli znajdujących się na stanowisku. W 2017 roku rozpoczęto prace nad całościowym rozpoznaniem układu przestrzennego, zabudowy, ulic i nadbrzeża portowego. Wyniki badań, opublikowane niedawno w Antiquity, wskazują, że budownictwo modułowe w bizantyjskiej Marei było częścią większego programu urbanistycznego, jednego z nielicznych u schyłku starożytności. Istniejące w Marei centrum pielgrzymkowe opisano niedawno na łamach Nauka PAP w Polsce.

Budynki modułowe w Marei © M. Gwiazda, na licencji CC BY 4.0
Budynki modułowe w Marei
© M. Gwiazda, na licencji CC BY 4.0

Czytaj dalej „Budownictwo modułowe w bizantyjskiej Marei (Egipt)”

Zagadkowe surowce z czasów budowniczych piramid egipskich

Istnieje wiele mitów dotyczących technologii obróbki metali przez budowniczych piramid egipskich. Najpopularniejsze z nich głoszą, że do naszych czasów nie zachowały się żadne narzędzia, które można zbadać, oraz że starożytni Egipcjanie znali tylko czystą miedź. Ani jedno, ani drugie nie jest jednak prawdziwe: ostatnie badania czeskich naukowców, opublikowane w renomowanym międzynarodowym czasopiśmie Journal of Archaeological Science: Reports, wzbogaciły naszą wiedzę na temat technologii obróbki metali w okresie Starego Państwa. Analizie poddano materiał archeologiczny pochodzący z Gizy.

Giza, dolny lewy owal zaznacza miejsce, z którego pochodzą badane zabytki fot. M. Odler © Filozofická fakulta, Univerzita Karlova, Praha, Český egyptologický ústav
Giza, dolny lewy owal zaznacza miejsce, z którego pochodzą badane zabytki
fot. M. Odler © Filozofická fakulta, Univerzita Karlova, Praha, Český egyptologický ústav

Czytaj dalej „Zagadkowe surowce z czasów budowniczych piramid egipskich”

[WYWIAD] Szmaragdy, skorpiony i złoto – kopalnie szmaragdów w Sikait

Jakiś czas temu napisaliśmy o antycznym porcie w Berenike leżącym na brzegu Morza Czerwonego. Tym razem mieliśmy przyjemność porozmawiać z dr. Joanem Ollerem Guzmánem z Universitat Autònoma de Barcelona, który w 2020 i 2021 roku prowadził badania archeologiczne w kopalniach szmaragdów w Sikait na Pustyni Wschodniej. Ten region, zwany również Mons Smaragdus, był jedynym znanym w starożytności źródłem szmaragdów na terytorium całego Imperium Rzymskiego. 

Dr Guzmán opowiada o eksploracji podziemi i tajemnicach korytarzy starożytnych kopalni szmaragdów w Sikait.

“Świątynia południowa” w Wadi Sikait, Egipt © J. O. Guzman
“Świątynia południowa” w Wadi Sikait, Egipt
© J. O. Guzman

Czytaj dalej „[WYWIAD] Szmaragdy, skorpiony i złoto – kopalnie szmaragdów w Sikait”

Studnia wyschła! Zmiany klimatyczne a zmierzch wczesnohellenistycznego Berenike

W fortecy Berenike, nad brzegiem Morza Czerwonego, archeolodzy przebadali głęboką, wczesnohellenistyczną studnię. Jest to pierwsza tego typu konstrukcja znaleziona w tym rejonie. Jednak najciekawszy fakt związany jest z końcem jej funkcjonowania, być może spowodowanym przez zmiany klimatyczne – daleki efekt erupcji wulkanu.

Pozostałości instalacji hydraulicznych związanych ze studnią. Widok na południowy wschód fot. S.E. Sidebotham
Pozostałości instalacji hydraulicznych związanych ze studnią. Widok na południowy wschód
fot. S.E. Sidebotham

Czytaj dalej „Studnia wyschła! Zmiany klimatyczne a zmierzch wczesnohellenistycznego Berenike”

[WYWIAD] Ciąża niespodzianka. O egipskiej mumii kobiety w ciąży i jej badaniach

Obraz ze skanu TK mumii Tajemniczej Damy w trakcie badania
fot. Aleksander Leydo/Warsaw Mummy Project

Pozostajemy w kręgu tematu najnowszego odkrycia Warsaw Mummy Project – egipskiej mumii ciężarnej kobiety.

Wczoraj opisaliśmy znane mumie ciężarnych kobiet z innych kultur, jak i egipskie szkielety pochowane wraz z płodami.  Pamiętajmy, że raczej to nie odkrycia szczątków ciężarnych kobiet są zaskakujące, ale fakt, że jest ich tak mało.

Dzisiaj mieliśmy okazję porozmawiać z członkami zespołu Warsaw Mummy Project. Zadaliśmy im Wasze pytania, które pojawiały się w komentarzach pod postami. Naukowcy opowiadają o swoim odkryciu, jego kontekście oraz znaczeniu dla badań Starożytnego Egiptu.

Czytaj dalej „[WYWIAD] Ciąża niespodzianka. O egipskiej mumii kobiety w ciąży i jej badaniach”

Mumie i szkielety ciężarnych kobiet

Szkielet płodu
Szkielet płodu
Otis Historical Archives of “National Museum of Health & Medicine” (OTIS Archive 1)
(opublikowano na licencji Creative Commons Attribution 2.0 Generic)

Kilka dni temu świat obiegła wiadomość o dokonanym przez zespół Warsaw Mummy Project odkryciu płodu wewnątrz mumii kobiety znajdującej się w depozycie Muzeum Narodowego w Warszawie. Jest to niewątpliwie interesujące doniesienie, a mumia została bardzo starannie przebadana. Jednak wartość naukowa tego projektu jest mocno ograniczona przez brak informacji o miejscu pochodzenia mumii, a także jej niepewne datowanie.

Czytaj dalej „Mumie i szkielety ciężarnych kobiet”