Kategoria: Archeologia Polska

Opublikowane w

Monografia Migration in Europe on the turn of the Antiquity and Middle Ages

Profesor Aleksander Bursche i międzynarodowy zespół pod jego kierownictwem opracowali monografię odtwarzającą przebieg i procesy migracji w Europie Środkowej u schyłku starożytności. Publikacja jest rezultatem sześcioletniego projektu Maestro NCN, w trakcie którego archeolodzy, antropolodzy, historycy i paleobotanicy badali stosunki kulturowe, etniczne, społeczne i demograficzne oraz warunki ekologiczne od schyłku IV do końca VI wieku. W efekcie przeanalizowane zostały na nowo źródła pisane, archiwalne, archeologiczne oraz palinologiczne. Przeprowadzono również szereg badań weryfikacyjnych i wykopaliskowych, a także dokonano wielu analiz antropologicznych, geofizycznych i paleobotanicznych pobranych osadów.

Monografia Migrations in Europe on the turn of the Antiquity and Middle Ages © P. Deska, A. Zapolska
Monografia Migrations in Europe on the turn of the Antiquity and Middle Ages
© P. Deska, A. Zapolska

Czytaj dalej „Monografia Migration in Europe on the turn of the Antiquity and Middle Ages”

Opublikowane w

Relikty przeszłości z późnej starożytności i średniowiecza pod Warszawą

Szereg reliktów przeszłości, z późnej starożytności i średniowiecza, znalazł zespół archeologów pod Warszawą. Na polach niewielkiej miejscowości Zaborów, leżącej tuż przy granicy Puszczy Kampinoskiej, naukowcy odkryli świadectwa istnienia ważnego ośrodka osadniczego w późnej starożytności. Kompleks ten znajduje się w granicach zachodniomazowieckiego centrum metalurgii żelaza kultury przeworskiej. Społeczność tej kultury zamieszkiwała ziemie środkowej i południowej Polski w ostatnich stuleciach przed Chrystusem i w pierwszych wiekach po Chrystusie. Populację kultury przeworskiej możemy dość ogólnie łączyć z historycznymi wzmiankami o Związku Lugijskim oraz o plemieniu Wandalów.

Zespół osadniczy w Zaborowie z lotu ptaka. Na horyzoncie Kampinoski Park Narodowy © A. Tomas, na licencji CC BY SA 4.0
Zespół osadniczy w Zaborowie z lotu ptaka. Na horyzoncie Kampinoski Park Narodowy
© A. Tomas, na licencji CC BY SA 4.0

Czytaj dalej „Relikty przeszłości z późnej starożytności i średniowiecza pod Warszawą”

Opublikowane w

[WYWIAD] Słowiańskie grodzisko sprzed 1000 lat w Żmijowiskach

Ponad 1000 lat temu w Kotlinie Chodelskiej Słowianie wznieśli niewielki gród obronny oraz założyli towarzyszące mu osady. Obecnie w miejscu tym funkcjonuje jedno z najbardziej oryginalnych muzeów w Polsce. Zwiedzający mają okazję nie tylko zobaczyć autentyczne stanowisko archeologiczne, ale również być świadkami ciągle prowadzonych tam prac wykopaliskowych! Archeowieści prezentują wywiad z Anną Kacprzak z Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym, Oddział Grodzisko Żmijowiska, a także wskazują wspaniałe miejsce na wakacyjną wyprawę.

Rekonstrukcja grodu żmijowiskiego © Archiwum Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym, J. Zakrzewski
Rekonstrukcja grodu żmijowiskiego
© Archiwum Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym, J. Zakrzewski

Czytaj dalej „[WYWIAD] Słowiańskie grodzisko sprzed 1000 lat w Żmijowiskach”

Opublikowane w

Wczesnośredniowieczny kompleks osadniczy w Obłężu na Pomorzu

Wczesnośredniowieczny kompleks osadniczy w Obłężu to w tym rejonie jeden z nielicznych przykładów stanowisk , na których widoczne są pewne powiązania między strefą osadniczą (grodzisko oraz być może osada) a przestrzenią grzebalną (cmentarzysko kurhanowe). Obie strefy położone były pierwotnie bezpośrednio nad rzeką w odległości około 100 metrów od siebie. Chociaż na grodzisku prowadzono kiedyś badania, to cmentarzyska kurhanowego do tej pory nie objęły wykopaliska. Archeolodzy z Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu właśnie rozpoczęli tam badania.

Grodzisko w Obłężu w trakcie badań © Paweł Szczepanik
Grodzisko w Obłężu w trakcie badań
© Paweł Szczepanik

Czytaj dalej „Wczesnośredniowieczny kompleks osadniczy w Obłężu na Pomorzu”

Opublikowane w

Archeologia pod prąd. Opowieść rzeki Muchawki: część II

Artykuł jest kontynuacją postu Archeologia pod prąd. Opowieść rzeki Muchawki: część I, w którym opisano przebieg bitwy pod Iganiami z 10 kwietnia 1831 roku, zarysowano główną „bohaterkę” niniejszego artykułu oraz opisano zaczątek projektu archeologicznego. Teraz nadeszła pora na dalszą opowieść rzeki Muchawki. Starania o objęcie pola bitwy ochroną rozpoczęto od rozpoznania rzeki, głównie ze względu na jej istotną rolę w przebiegu bitwy, ale także na fakt, że właśnie jej dotyczył niesławny epizod inwestycyjny w roku 2014. Uznano także, że ciekawość, jaką budzi archeologia podwodna, skutecznie przyczyni się do popularyzacji ochrony dziedzictwa kulturowego wśród mieszkańców Siedlec i okolic. Ważnym celem działań archeologów, obok zadokumentowania znalezisk i zgłoszenia stanowisk do Delegatury Konserwatora Zabytków w Siedlcach było bowiem podsycenie zainteresowania opowieścią rzeki Muchawki w lokalnej społeczności.

Murowany młyn na rzece Muchawce i podwodne stanowisko archeologiczne poniżej progu wodnego. Na pierwszym planie wydobyte na próg w celach dokumentacyjnych koło pasowe © Muchawka Expedition 2016, opublikowano na licencji CC BY-NC 4.0
Murowany młyn na rzece Muchawce i podwodne stanowisko archeologiczne poniżej progu wodnego. Na pierwszym planie wydobyte na próg w celach dokumentacyjnych koło pasowe
© Muchawka Expedition 2016, opublikowano na licencji CC BY-NC 4.0

Czytaj dalej „Archeologia pod prąd. Opowieść rzeki Muchawki: część II”

Opublikowane w

Archeologia pod prąd. Opowieść rzeki Muchawki: część I

Ile walorów może w sobie pomieścić niewielka rzeczka? Na przykład Muchawka – mała, a cieszy: regionalistów i historyków, miłośników przyrody, archeologów, a do tego także wędkarzy i fanów sportów wodnych. Wielka szkoda, że nie zawsze ochrona wspólnego dobra, w tym dziedzictwa kulturowego, stawiana jest na pierwszym miejscu przez urzędników. Kilka lat temu zespół badawczy z Uniwersytetu Warszawskiego, wspomagany przez znawcę historii lokalnej oraz archeologów podwodnych związanych z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika zainicjował projekt, który miał na celu przypomnienie władzom lokalnym, jak ważna dla regionu jest Muchawka i jej otoczenie! Ponieważ ten problem niestety znów jest aktualny, opowieść rzeki Muchawki przypominamy na łamach Archeowieści.

Poszukiwania archeologiczne w rzece Muchawce, w rejonie pola bitwy pod Iganiami. W tle most drogowy, który znajduje się w miejscu „historycznego” mostu na Trakcie Brzeskim © Muchawka Expedition 2016, opublikowano na licencji CC BY-NC 4.0
Poszukiwania archeologiczne w rzece Muchawce, w rejonie pola bitwy pod Iganiami. W tle most drogowy, który znajduje się w miejscu „historycznego” mostu na Trakcie Brzeskim
© Muchawka Expedition 2016, opublikowano na licencji CC BY-NC 4.0

Czytaj dalej „Archeologia pod prąd. Opowieść rzeki Muchawki: część I”

Opublikowane w

Podcasty o Barbaricum cz.2

Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy w Pruszkowie prowadzi 10-15 minutowe podcasty “To jest temat” o Barbaricum, dotyczące mieszkańców północnej i środkowej Europy u schyłku starożytności.

W maju zebraliśmy dla Was serie podcastów „Barbaricum – nieznana karta historii”, dotyczące Celtów, Cembrów i Bastarnów, Wandalów oraz Gotów.

Tym razem zebraliśmy dla Was nowe rozmowy dotyczące:

Czytaj dalej „Podcasty o Barbaricum cz.2”

Opublikowane w

Eneolityczni podróżnicy Pucharów Dzwonowatych w północno-wschodniej Polsce

W Supraślu, na pograniczu polsko-białoruskim, znaleziono unikatowe przedmioty społeczności Pucharów Dzwonowatych, które mogły być związane z odległymi regionami wybrzeży Atlantyku i Wysp Brytyjskich. Czyżby byłyby to ślady eneolitycznych podróżników, którzy niczym Marco Polo przebyli tysiące kilometrów w celu pozyskania nowych, cennych i egzotycznych surowców oraz przedmiotów?

Obiekt rytualny ze stanowiska 3 w Supraślu © A. Cetwińska
Obiekt rytualny ze stanowiska 3 w Supraślu
© A. Cetwińska

Czytaj dalej „Eneolityczni podróżnicy Pucharów Dzwonowatych w północno-wschodniej Polsce”

Opublikowane w

Podcasty o Barbaricum

Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy w Pruszkowie prowadzi 10-15 minutowe podcasty o Barbaricum, dotyczące mieszkańców północnej i środkowej Europy u schyłku starożytności. 

Seria podcastów „Barbaricum – nieznana karta historii” trwa od 30 marca i rozpoczęła się audycją z dr hab. Jacekiem Andrzejowski, który opowiadał m.in. kim byli barbarzyńcy oraz kto i dlaczego właśnie tak ich określił.

W serii ukazały się już cykle dotyczące:

Czytaj dalej „Podcasty o Barbaricum”