1739 p.n.e. – rok upadku cywilizacji sumeryjskiej

Sumerowie znani są jako twórcy cywilizacji miejskiej, która dominowała w południowej Mezopotamii w czwartym i trzecim tysiącleciu p.n.e. Wytyczyli oni sieć kanałów irygacyjnych, które umożliwiły zagospodarowanie pustynnych obszarów w dolnym biegu Eufratu, stworzyli pismo ideograficzne, najpierw obrazkowe, a później uproszczone do postaci klinów odciskanych w wilgotnej glinie, budowali największe miasta ówczesnego świata z monumentalnymi świątyniami i wielkimi pałacami.

Najważniejsze miasta południowej Mezopotamii pod koniec III tysiąclecia p.n.e. Sumer rozciąga się od Eridu do Nippur, obszar między Kisz a Sippar był zamieszkany przez Akadów, a w II tysiącleciu stanowił trzon państwa babilońskiego. Na mapie został zaznaczony przybliżony zasięg Zatoki Perskiej na przełomie III i II tysiąclecia Near_East_topographic_map-blank.svg: Sémhur (na podstawie licencji CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons)
Najważniejsze miasta południowej Mezopotamii pod koniec III tysiąclecia p.n.e. Sumer rozciąga się od Eridu do Nippur, obszar między Kisz a Sippar był zamieszkany przez Akadów, a w II tysiącleciu stanowił trzon państwa babilońskiego. Na mapie został zaznaczony przybliżony zasięg Zatoki Perskiej na przełomie III i II tysiąclecia
Near_East_topographic_map-blank.svg: Sémhur
(na podstawie licencji CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons)

Czytaj dalej „1739 p.n.e. – rok upadku cywilizacji sumeryjskiej”

Zmiany klimatyczne a ewolucja państwowości

Pomimo zasadniczych dowodów na krótkoterminowe skutki zmian klimatycznych, nasze zrozumienie ich długoterminowego wpływu na dzieje ludzkości wciąż jest ograniczone. Aby zgłębić to zagadnienie, naukowcy skupili się na starożytnych społeczeństwach z uwagi na mniej skomplikowane systemy ekonomiczne oraz możliwość obserwacji wzajemnych relacji zmian środowiskowych i instytucjonalnych. Do tej pory literatura opisująca „archeologię upadku” przedstawiała głównie dowody statystyczne zgodne z twierdzeniem, że poważne susze wywoływały kryzysy w funkcjonowaniu instytucji. Pogląd ten został jednak ostatnio podważony w literaturze fachowej, którą Giacomo Benati i Carmine Guerriero podsumowali w artykule Climate Change and State Evolution. W poniższym poście przyjrzymy się, jak zmiany klimatyczne wpływały na ewolucję państwowości.

Ziggurat w Nippur (współczesny Nuffar, Irak), niegdyś centrum religijne południowej Mezopotamii. Nawet jeśli uznajemy wywołany przez przemiany środowiska upadek starożytnych społeczeństw, to aby właściwie ocenić pełny wpływ zmian klimatycznych i związanych z nimi zmian politycznych, musimy odpowiednio połączyć wyniki analiz nauk przyrodniczych i społecznych © G. Benati
Ziggurat w Nippur (współczesny Nuffar, Irak), niegdyś centrum religijne południowej Mezopotamii. Nawet jeśli uznajemy wywołany przez przemiany środowiska upadek starożytnych społeczeństw, to aby właściwie ocenić pełny wpływ zmian klimatycznych i związanych z nimi zmian politycznych, musimy odpowiednio połączyć wyniki analiz nauk przyrodniczych i społecznych
© G. Benati

Czytaj dalej „Zmiany klimatyczne a ewolucja państwowości”