Poszukiwanie starożytności z użyciem wykrywaczy metali funkcjonuje w Danii jako hobby od końca lat 70-tych. Odkrycia dokonywane przez poszukiwaczy-amatorów wnoszą istotny wkład w poznanie historii Danii. Cechą charakterystyczną duńskiego podejścia do prowadzenia poszukiwań zabytków z wykrywaczem jest dobrze funkcjonująca współpraca między zawodowymi archeologami a amatorami, w tym z tzw. „detektorystami”.
Odpowiedzialne prowadzenie poszukiwań jest szeroko wspierane przez samych hobbystów, a profesjonalni archeolodzy regularnie włączają detektorystów do prowadzonych wykopalisk i projektów badawczych. Amatorskie poszukiwania zabytków z wykrywaczem metali podważyło już klasyczny podział ról w archeologii, w którym poszukiwacze-amatorzy dostarczają znalezisk, ale poza tym są mniej lub bardziej biernymi odbiorcami wiedzy eksperckiej z dziedziny archeologii. Większość członków społeczności detektorystów w Danii jest nie tylko bardzo zaangażowana w swoje hobby – są oni również wysoce wykwalifikowani i kompetentni w praktykowaniu swojej pasji.
W 2018 r. uruchomiono aplikację do rejestracji drobnych znalezisk zabytków DIME (https://www.metaldetektorfund.dk/ny/), która miała ułatwić współpracę pomiędzy poszukiwaczami-amatorami a archeologami. Najważniejszym celem było umożliwienie detektorystom nie tylko działania jako poszukiwacze, ale także jako naukowcy-społecznicy, którzy wnoszą wkład w naukę w postaci danych i wiedzy. Projekt DIME jest inspirowany wizją tego, jak uprawiać archeologię w sposób bardziej odpowiedzialny, bardziej inkluzywny i ostatecznie bardziej demokratyczny.
Jeśli chcecie usłyszeć więcej na temat duńskiego modelu współpracy pomiędzy poszukiwaczami-amatorami a muzealnikami i naukowcami, na Wydział Archeologii UW. Wykład odbędzie się w dniu 17 marca 2025 r. o godzinie 11:00 w sali 211, w ramach seminarium doktoranckiego z numizmatyki antycznej.
Katedra Numizmatyki i Muzealnictwa Wydziału Archeologii UW serdecznie zaprasza na wykład dra Andresa Dobata z Uniwersytettu w Aarhus pt.: From treasure hunters to citizen scientists – Metal detecting in Denmark and the DIME project.
Zapraszamy!