Pracownia Archeologii Europy Wschodniej powstała na Wydziale Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego jesienią 2023 roku.
Czytaj dalej „Wykład inauguracyjny Pracowni Archeologii Europy Wschodniej”
Złoto Scytów powróciło do Ukrainy
W dniu 26 października 2021 roku holenderski Sąd Najwyższy wydał decyzję o przekazaniu Ukrainie zabytków z wystawy „Krym: złoto i tajemnice Morza Czarnego”. Wyrok zakończył blisko dziesięcioletnią batalię sądową dotyczącą kilkuset niezwykle cennych eksponatów wypożyczonych z czterech ukraińskich muzeów położonych na Krymie i Narodowego Muzeum Historii Ukrainy. W efekcie zabytki określane jako Złoto Scytów wróciły pod koniec listopada 2023 roku do Kijowa.
„Zza miedzy i zza morza”
Czym właściwie jest szkło? Jakimi technikami wytwarzano je w przeszłości? Jakich naczyń używali dawni gdańszczanie? Wreszcie jakie trunki gościły na gdańskich stołach? Tego będzie można dowiedzieć się w Spichlerzu Błękitny Baranek podczas wydarzenia towarzyszącego nowej wystawie „Zza miedzy i zza morza”.
Tajemnice krypty Wejherów w kościele parafialnym w Pucku
Kryptę Wejherów, grobowiec jednego z najznaczniejszych rodów w Prusach Królewskich, otwarto w trakcie remontu posadzki w kościele parafialnym w Pucku. Mimo zniszczeń i prawdopodobnego obrabowania krypty badania przeprowadzone w grobowcu ukazały szczegóły kultury funeralnej kręgów magnackich w czasach nowożytnych.
Czytaj dalej „Tajemnice krypty Wejherów w kościele parafialnym w Pucku”
Podcast National Geographic: Hetyci. Kim byli i dlaczego zaginął po nich słuch?
Hetyci z powodzeniem konkurowali ze starożytnymi Egipcjanami, jak i z mezopotamską Babilonią. Jednak po kilkuset latach istnienia to królestwo się rozpadło. Słuch po nim zaginął aż do przełomu XIX i XX wieku. Dlaczego? W kolejnym podcaście wyjaśniamy tę zagadkę.
Czytaj dalej „Podcast National Geographic: Hetyci. Kim byli i dlaczego zaginął po nich słuch?”
Lamy w dżungli? Czyli co wiemy o hodowli wielbłądowatych na wschodnich stokach Andów
Lamy (Lama glama) i alpaki (Vicugna pacos) jako jedyne duże udomowione endemiczne ssaki w peruwiańskich Andach miały ogromne znaczenie dla wszystkich prekolumbijskich kultur andyjskich. Ich hodowla zapewniała potrzebne surowce mięso, runo do produkcji tkanin, kości do wytwarzania narzędzi i ozdób, oraz odchody wykorzystywane jako opał i nawóz. Lamy były także zwierzętami jucznymi i przemierzały Andy w karawanach handlowych. Lamy i alpaki zajmowały również znaczące miejsce w ikonografii prekolumbijskiej – ich wizerunki utrwalano na ceramice, tkaninach czy na skałach w postaci petroglifów i rytów.
Na nieszczęście zooarcheologów (czyli badaczy relacji między ludźmi a zwierzętami w przeszłości) południowoamerykańskie wielbłądowate są ze sobą genetycznie blisko spokrewnione, co utrudnia ich identyfikację gatunkową na podstawie kości zwierzęcych wydobytych podczas prac archeologicznych. Z tego powodu w zooarcheologii andyjskiej konwencjonalnie określa się je wspólnym mianem „wielbłądowatych”.
Czytaj dalej „Lamy w dżungli? Czyli co wiemy o hodowli wielbłądowatych na wschodnich stokach Andów”
Nauka bez granic: Nowy Świat przed Kolumbem
Nauka bez granic to seria rozmów poświęcona badaniom naukowym prowadzonym na Uniwersytecie Jagiellońskim. Prowadzącymi i gośćmi podcastu są pracownicy, wykładowcy i doktoranci tej uczelni, a także ich współpracownicy z innych jednostek badawczych.
Relikty osady i kurhanów pokazują przeszłość Puszczy Białowieskiej
Przeszłość Puszczy Białowieskiej nie jest jeszcze dobrze poznana. Na zachodnim skraju tego kompleksu leśnego odkryto ślady po pradziejowej osadzie oraz enigmatyczne cmentarzysko kurhanowe. Właśnie opublikowano wyniki kompleksowych, interdyscyplinarnych badań przeprowadzonych na jednej ze śródleśnych polan. Dzięki nim udało się zrekonstruować, jak żyli mieszkańcy tej okolicy w pierwszych wiekach naszej ery. Odkrycie to w istotny sposób poszerza naszą wiedzę na temat przeszłości Puszczy.
Badacze od początku przypuszczali, że może to być niezwykle interesujące stanowisko archeologiczne. Co więcej, zaledwie kilkaset metrów stamtąd znajdowało się dość enigmatyczne cmentarzysko kurhanowe. Ostatecznie, dzięki kompleksowym badaniom o interdyscyplinarnym charakterze, udało się zrekonstruować interesującą strukturę osadniczą z pierwszych wieków naszej ery. Odkrycie to w istotny sposób poszerza naszą wiedzę na temat przeszłości Puszczy.
Czytaj dalej „Relikty osady i kurhanów pokazują przeszłość Puszczy Białowieskiej”
Wszyscy byliśmy kiedyś kanibalami?
Można śmiało założyć, że każda społeczność i cywilizacja kiedykolwiek funkcjonująca na Ziemi, miała w swojej historii epizody kanibalizmu. Ale czy były to jedynie wypadki powodowane desperacją lub zaburzeniami psychicznymi, a może jednak kulturowo sankcjonowane rytuały i obrzędy? Czy możliwe jest, że do dziś funkcjonują tajne stowarzyszenia, które jedzą ludzkie mięso, z nadzieją na jego zbawienny wpływ na zdrowie i witalność? Na czym polegają obrządki mnichów Aghori, którzy spożywają ludzkie zwłoki? W jaki sposób opowieści o ludożercach były wykorzystywane przez konkwistadorów do podboju rdzennych mieszkańców Karaibów?
[WYWIAD] Piaski pustyni i mumie. Bioarcheologia na północnym wybrzeżu Peru
Archeologia jest nauką badającą pozostałości działalności ludzkiej. Niekiedy przyjmuje to bardzo dosłowną postać, a zwłaszcza w przypadku gdy przedmiotem badań stają się ludzkie szczątki. O tym czy kości kłamią i jaką specyfiką charakteryzują się badania nad ludzkimi szczątkami na północnym wybrzeżu Peru porozmawiamy w dzisiejszym wywiadzie z bioarcheologiem, dr. hab. Wiesławem Więckowskim z Wydziału Archeologii UW.
Uwaga: Tekst zawiera zdjęcia szczątków ludzkich