Kategoria: Archeologia Europy

Opublikowane w

Czy homininy polowały w plejstocenie na euroazjatyckie słonie leśne?

Rekonstrukcja wyglądu i rozmiaru słonia leśnego. W tle Pałac Kultury i Nauki w Warszawie
© PAN Muzeum Ziemi, opublikowano na licencji CC BY-NC-SA 4.0

Plejstoceńskie słonie leśne (Palaeoloxodon antiquus) to jedne z największych ssaków, które kroczyły po Ziemi. Występowały one w większej części Europy oraz w Azji Mniejszej od ok. 780 do 30 tys. lat temu, równocześnie z egzystującymi na tych obszarach trzema gatunkami homininów: Homo heidelbergensis, Homo neanderthalensis i Homo sapiens. Rodzi się zatem pytanie na temat relacji homininów z tymi zwierzętami. Mimo szczątkowych źródeł archeologicznych, które mogłyby pomóc w jednoznacznej ocenie sytuacji, nie jest ona jednak oczywista. 

Czytaj dalej „Czy homininy polowały w plejstocenie na euroazjatyckie słonie leśne?”

Opublikowane w

Jaskinie śladami turystów

Gdy szukaliśmy zapomnianych stanowisk Doliny Sąspowskiej, natknęliśmy się na niespodziewane znalezisko, które – właściwie odczytane – stało się świadectwem popularności Ojcowa jako ośrodka wypoczynkowego w XX wieku. Oto historia o tym, jak przypadkowe odkrycie napisów i rytów na ścianach Jaskini Złodziejskiej poprowadziło nas przez jaskinie śladami turystów.

Czytaj dalej „Jaskinie śladami turystów”

Opublikowane w

OSADA – film o drugim sezonie badań archeologicznych Zaborowa

Archeolodzy z Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy w Pruszkowie i Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego prowadzą badania w otulinie Puszczy Kampinowskiej. W drugim sezonie badań odnajdują dowody na powiązanie osady z Zaborowa z wysoko wyspecjalizowanym ośrodkiem masowej produkcji żelaza, który funkcjonował na zachodnim Mazowszu w pierwszych wiekach naszej ery.

Czytaj dalej „OSADA – film o drugim sezonie badań archeologicznych Zaborowa”

Opublikowane w

Nie zamulaj! Jak się dziś prowadzi badania na palafitach w Austrii?

Kuratorium Pfahlbauten to austriacka organizacja pozarządowa, która zajmuje się badaniem i ochroną podwodnych stanowisk archeologicznych w alpejskich jeziorach na terenie Austrii. Ich głównym spektrum działania są osiedla palowe, zwane także palafitami, które budowano na brzegach jezior lub w płytkiej wodzie – zwłaszcza te uznane przez UNESCO za światowe dziedzictwo kulturowe. W październiku 2021 roku badacze zrzeszeni w Kuratorium zorganizowali pod egidą UNESCO warsztaty, aby pokazać młodym archeologom, jak się prowadzi badania na palafitach w Austrii. Pochodzący z wielu krajów świata uczestnicy szkolenia usłyszeli o dotychczasowych sukcesach i dalszych planach na ochronę podwodnego dziedzictwa kulturowego w Austrii, wzięli praktyczny udział w badaniach archeologicznych w jeziorze i dowiedzieli się, czemu austriaccy badacze zapełniają muzealne lodówki mułem z dna jeziora!

Cyril Dworsky (Kuratorium Pfahlbauten) nadzorujący praktyki z powierzchni Mondsee
© M. Mileszczyk, opublikowano na licencji CC BY-NC-SA 4.0

Czytaj dalej „Nie zamulaj! Jak się dziś prowadzi badania na palafitach w Austrii?”

Opublikowane w

Międzynarodowa Szkoła Letnia ‘Wolin/Jómsborg miejsce spotkań Słowian i Skandynawów we Wczesnym Średniowieczu’

Międzynarodowa Szkoła Letnia ‘Wolin/Jómsborg miejsce spotkań Słowian i Skandynawów we Wczesnym Średniowieczu’ odbędzie się w dwa lipcowe tygodnie (16-30 lipca) w przyszłym roku 2023 na wyspie Wolin w Muzeum Regionalnym im. Andrzeja Kaube.

Czytaj dalej „Międzynarodowa Szkoła Letnia ‘Wolin/Jómsborg miejsce spotkań Słowian i Skandynawów we Wczesnym Średniowieczu’”

Opublikowane w

Puszcza inspiruje: Cmentarzysko część II

W zeszłym roku pod koniec listopada odbył się premierowy pokaz pierwszej części filmu dokumentalnego pod tytułem „Cmentarzysko” opowiadającego o początku badań archeologicznych w Zaborowie na terenie zachodniego Mazowsza, prowadzonych przez Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy w Pruszkowie i Wydział Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego.  Już jutro w Zaborowie odbędzie się pokaz drugiej części filmu.

Czytaj dalej „Puszcza inspiruje: Cmentarzysko część II”

Opublikowane w

Tekstylia w Grecji epoki brązu część 3: tkanie

Mamy przyjemność zaprezentować trzeci, i ostatni, z serii filmów o tekstyliach i produkcji tekstylnej w Grecji epoki brązu. Dzisiaj dr Agata Ulanowska oraz pani Aleksandra Frączek, studentka Wydziału Archeologii UW, zaprezentują starożytne metody tkania.

Kadr z filmu: Textile technology in Bronze Age Greece. Part III: Weaving

Czytaj dalej „Tekstylia w Grecji epoki brązu część 3: tkanie”

Opublikowane w

Najstarsze mumie na świecie?

Współczesne muzea pełne są zabytków pozbawionych kontekstu odkrycia. Mogą to być znaleziska luźne bądź artefakty pochodzące z badań w czasach, kiedy dokumentację wykopaliskową prowadzono w dość ograniczony sposób. A należy przyznać, że jest ona najważniejszym aspektem pracy archeologa. Gdyż dzięki niej zachowuje się mnóstwo informacji, pozwalających na interpretację odkryć nawet po wielu latach. Przekonali się o tym archeolodzy z Portugalii, którzy przeanalizowali fotografie wykonane w terenie w latach sześćdziesiątych XX wieku podczas eksploracji mezolitycznego stanowiska związanego z konsumpcją mięczaków wodnych. Wyniki tych badań rzuciły światło na zabiegi mumifikacyjne sprzed 8000 lat! Jeżeli opinie naukowców są właściwe, to portugalskie znaleziska to najstarsze mumie na świecie.

Mumia kultury Chinchorro
© Luis Lobos Rivadeneira
opublikowano na licencji CC BY-NC 2.0, via Wikimedia Commons

Czytaj dalej „Najstarsze mumie na świecie?”

Opublikowane w

Starożytny wrak u wybrzeży Balearów zostanie zbadany, zabezpieczony i udostępniony

Wspólny projekt połączył naukowców z Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego oraz IBEAM, działającej na Balearach instytucji specjalizującej się w archeologii morskiej. Przez okres minimum pięciu lat badacze będą odkrywać tajemnice statku, którego ostatni rejs zakończył się w zachodniej części Morza Śródziemnego, w okolicy malowniczej wyspy Formentery. Starożytny wrak u wybrzeży Balearów zostanie następnie zakonserwowany pod wodą oraz – w myśl najlepszych standardów, upowszechnianych przez UNESCO – udostępniony do zwiedzania, także w formie wirtualnej.

Joanna Staniszewska (WA UW) przygotowana do podwodnej inwentaryzacji zabytków ruchomych
© J.A. Arribas, opublikowano na licencji CC BY-NC-SA 4.0

Czytaj dalej „Starożytny wrak u wybrzeży Balearów zostanie zbadany, zabezpieczony i udostępniony”

Opublikowane w

Tekstylia w Grecji epoki brązu część 2: przędzenie

Mamy przyjemność zaprezentować drugi z serii filmów o tekstyliach i produkcji tekstylnej w Grecji epoki brązu. Dzisiaj dr Agata Ulanowska oraz pani Aleksandra Frączek, studencka Wydziału Archeologii UW, zaprezentują starożytne metody przędzenia.

Kadr z filmu: Textile technology in Bronze Age Greece. Part II: Spinning
Kadr z filmu: Textile technology in Bronze Age Greece. Part II: Spinning

Czytaj dalej „Tekstylia w Grecji epoki brązu część 2: przędzenie”