CMENTARZYSKO – film dokumentalny

CMENTARZYSKO w reż. Krzysztofa Zaniewskiego to niespełna 30-minutowy dokument o początkach badań archeologicznych w Zaborowie na terenie zachodniego Mazowsza. Badania prowadzą dwie instytucje tj. Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy w Pruszkowie i Wydział Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego. Jako partner medialny mamy przyjemność zaprosić Państwa na seans:

Czytaj dalej „CMENTARZYSKO – film dokumentalny”

Morskie bogactwa Bizancjum zatopione w błocie

Wykopaliska ratunkowe prowadzone od 2004 roku na terenie portowej dzielnicy Yenikapi w Stambule odsłoniły pozostałości 37 statków handlowych i zgromadzone na nich rozmaite bogactwa. Jest to największa grupa tego typu jednostek pływających znalezionych kiedykolwiek na obszarze jednego antycznego portu. Pod podkładami statków, biorących niegdyś czynny udział w morskim handlu, odsłonięto oszałamiającą kolekcję oryginalnych zabytków archeologicznych oraz ładunki egzotycznych towarów spożywczych, takich jak migdały, orzechy laskowe, pestki melona, brzoskwinie czy szyszki sosnowe.

Yenikapi – wrak z zalegającym ładunkiem amfor na dnie kadłuba © Acar54, na podstawie licencji CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons
Yenikapi – wrak z zalegającym ładunkiem amfor na dnie kadłuba
© Acar54, na podstawie licencji CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons

Czytaj dalej „Morskie bogactwa Bizancjum zatopione w błocie”

Pomerium – nowe odkrycie

Dnia 17 lipca 2021 roku podczas prac archeologicznych prowadzonych w pobliżu niedawno odrestaurowanego mauzoleum Augusta na Piazza Augusto Imperatore, tuż przy Via del Corso w Rzymie, dokonano ważnego i rzadkiego odkrycia pomerium. Odkopano sporych rozmiarów blok (pomerium cippus), wykonany z trawertynu, który wyznaczał sakralną granicę (pomerium) Rzymu poszerzoną przez cesarza Klaudiusza w 49 roku n.e. Choć blok zachował się jedynie częściowo, z tytułem cenzorskim władcy (linia 6) i końcową formułą (linie 7–9):

[au]ctis populi R[omani] / finibus, pomerium / ampliavit terminavitque,

to łączenie tej inskrypcji z działalnością Klaudiusza i podobnymi cippi, z tego samego okresu, jest jak najbardziej zasadne.

Dlaczego niedawne odkrycie w Rzymie ma tak unikatowy charakter i tak wielkie znaczenie?

Moment odkrycia pomerium © Sovrintendenza Capitolina ai Beni Culturali
Moment odkrycia pomerium
© Sovrintendenza Capitolina ai Beni Culturali

Czytaj dalej „Pomerium – nowe odkrycie”

Monografia Migration in Europe on the turn of the Antiquity and Middle Ages

Profesor Aleksander Bursche i międzynarodowy zespół pod jego kierownictwem opracowali monografię odtwarzającą przebieg i procesy migracji w Europie Środkowej u schyłku starożytności. Publikacja jest rezultatem sześcioletniego projektu Maestro NCN, w trakcie którego archeolodzy, antropolodzy, historycy i paleobotanicy badali stosunki kulturowe, etniczne, społeczne i demograficzne oraz warunki ekologiczne od schyłku IV do końca VI wieku. W efekcie przeanalizowane zostały na nowo źródła pisane, archiwalne, archeologiczne oraz palinologiczne. Przeprowadzono również szereg badań weryfikacyjnych i wykopaliskowych, a także dokonano wielu analiz antropologicznych, geofizycznych i paleobotanicznych pobranych osadów.

Monografia Migrations in Europe on the turn of the Antiquity and Middle Ages © P. Deska, A. Zapolska
Monografia Migrations in Europe on the turn of the Antiquity and Middle Ages
© P. Deska, A. Zapolska

Czytaj dalej „Monografia Migration in Europe on the turn of the Antiquity and Middle Ages”

Relikty przeszłości z późnej starożytności i średniowiecza pod Warszawą

Szereg reliktów przeszłości, z późnej starożytności i średniowiecza, znalazł zespół archeologów pod Warszawą. Na polach niewielkiej miejscowości Zaborów, leżącej tuż przy granicy Puszczy Kampinoskiej, naukowcy odkryli świadectwa istnienia ważnego ośrodka osadniczego w późnej starożytności. Kompleks ten znajduje się w granicach zachodniomazowieckiego centrum metalurgii żelaza kultury przeworskiej. Społeczność tej kultury zamieszkiwała ziemie środkowej i południowej Polski w ostatnich stuleciach przed Chrystusem i w pierwszych wiekach po Chrystusie. Populację kultury przeworskiej możemy dość ogólnie łączyć z historycznymi wzmiankami o Związku Lugijskim oraz o plemieniu Wandalów.

Zespół osadniczy w Zaborowie z lotu ptaka. Na horyzoncie Kampinoski Park Narodowy © A. Tomas, na licencji CC BY SA 4.0
Zespół osadniczy w Zaborowie z lotu ptaka. Na horyzoncie Kampinoski Park Narodowy
© A. Tomas, na licencji CC BY SA 4.0

Czytaj dalej „Relikty przeszłości z późnej starożytności i średniowiecza pod Warszawą”

Podcasty o Barbaricum cz.2

Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy w Pruszkowie prowadzi 10-15 minutowe podcasty “To jest temat” o Barbaricum, dotyczące mieszkańców północnej i środkowej Europy u schyłku starożytności.

W maju zebraliśmy dla Was serie podcastów „Barbaricum – nieznana karta historii”, dotyczące Celtów, Cembrów i Bastarnów, Wandalów oraz Gotów.

Tym razem zebraliśmy dla Was nowe rozmowy dotyczące:

Czytaj dalej „Podcasty o Barbaricum cz.2”

Podcasty o Barbaricum

Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy w Pruszkowie prowadzi 10-15 minutowe podcasty o Barbaricum, dotyczące mieszkańców północnej i środkowej Europy u schyłku starożytności. 

Seria podcastów „Barbaricum – nieznana karta historii” trwa od 30 marca i rozpoczęła się audycją z dr hab. Jacekiem Andrzejowski, który opowiadał m.in. kim byli barbarzyńcy oraz kto i dlaczego właśnie tak ich określił.

W serii ukazały się już cykle dotyczące:

Czytaj dalej „Podcasty o Barbaricum”

Najstarsze wyobrażenie koła wodnego na mozaice z Apamei w Syrii

Pamięci Prof. Jean-Marie Dentzera (1935–2020)

Najstarsze wyobrażenie koła wodnego z czasów rzymskich odkryte zostało przez specjalistów z Uniwersytetu Warszawskiego. O tym sensacyjnym odkryciu pisały już media w wielu krajach w ciągu ostatnich tygodni. Tutaj dowiesz się  szczegółów na temat skradzionej mozaiki z Apamei.

Mozaika skradziona ze stanowiska Apamea autor nieznany; zdjęcie po obróbkach technicznych, własność autora publikacji wszystkie prawa zastrzeżone
Mozaika skradziona ze stanowiska Apamea
autor nieznany; zdjęcie po obróbkach technicznych, własność autora publikacji
wszystkie prawa zastrzeżone

Czytaj dalej „Najstarsze wyobrażenie koła wodnego na mozaice z Apamei w Syrii”

[Z archiwum] Indyjscy archeolodzy znaleźli jedno z centrów indyjsko-rzymskiego handlu

Blisko 15 lat temu, w czerwcu 2006 r., zdecydowałem się na eksperyment, założyłem blog i opublikowałem pierwszy wpis poświęcony ogłoszonej właśnie prawdopodobnej lokalizacji starożytnego indyjskiego portu, do którego docierali rzymscy kupcy – tak swój pierwszy post wspomina Wojciech Pastuszka, założyciel portalu. Powracamy do pierwszej informacji, która zapoczątkowała kilkunastoletnią historię Archeowieści. Poniżej przypominamy jedno z najciekawszych znalezisk 2006 r., które zainspirowało wiele pytań na temat kontaktów handlowych pomiędzy Rzymem a Indiami.

Amfory na wystawie w muzeum wykopalisk Pattanam - Muziris fot. Vinayaraj (opublikowano na licencji CC BY-SA 4.0)
Amfory na wystawie w muzeum wykopalisk Pattanam – Muziris
fot. Vinayaraj
(opublikowano na licencji CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons)

Czytaj dalej „[Z archiwum] Indyjscy archeolodzy znaleźli jedno z centrów indyjsko-rzymskiego handlu”