Już jutro rozpoczyna się piąta edycja konferencji „Polacy na Bliskim Wschodzie”. W czasie spotkania ponad 50 badaczy opowie o rezultatach prac archeologicznych i konserwatorskich na obszarze od wschodnich rejonów basenu Morza Śródziemnego, w tym Cypru, przez Lewant, Azję Mniejszą, Mezopotamię, Iran, Półwysep Arabski, po Kaukaz i Azję Środkową.
Eneolityczni podróżnicy Pucharów Dzwonowatych w północno-wschodniej Polsce
W Supraślu, na pograniczu polsko-białoruskim, znaleziono unikatowe przedmioty społeczności Pucharów Dzwonowatych, które mogły być związane z odległymi regionami wybrzeży Atlantyku i Wysp Brytyjskich. Czyżby byłyby to ślady eneolitycznych podróżników, którzy niczym Marco Polo przebyli tysiące kilometrów w celu pozyskania nowych, cennych i egzotycznych surowców oraz przedmiotów?

© A. Cetwińska
Czytaj dalej „Eneolityczni podróżnicy Pucharów Dzwonowatych w północno-wschodniej Polsce”
Rzadkie pochówki wtórne z zachodniego Meksyku
W 2005 oraz 2012 roku w dolinie Mascota w stanie Jalisco (zachodni Meksyk), na dwóch cmentarzyskach datowanych na środkowy okres preklasyczny (1500–600 rok p.n.e.) – El Embocadero II oraz Los Tanques – natrafiono na sześć rzadkich pochówków wtórnych. Zmarli zostali pochowani ponownie, w formie starannie ułożonego zbioru kości, określanego terminem wrapped bundle burial. Ten specyficzny obrządek pogrzebowy związany jest z tradycją grobowców szybowych.

fot. Joseph Mountjoy, Rhodes
J.A. Rhodes, J.B. Mountjoy, F.G. Cupul-Magaña, Understanding the wrapped bundle burials of West Mexico: A contextual analysis of Middle Formative mortuary practices, Ancient Mesoamerica, 27.2, s. 381
Reprodukcja za zgodą Cambridge University Press
Czytaj dalej „Rzadkie pochówki wtórne z zachodniego Meksyku”
Nowo odkryta katedra w Dongoli – badania Polaków w Sudanie
Na pozostałości prawdopodobnie największego kościoła znanego ze średniowiecznej Nubii natrafili archeolodzy pracujący w Starej Dongoli w Sudanie. Nowo odkryta katedra mogła być siedzibą arcybiskupa zarządzającego hierarchią kościelną na przestrzeni ponad 1000 km, pomiędzy I a V kataraktą Nilu. Arcybiskupowi Dongoli podlegał m.in. biskup Faras, którego katedrę odkrył prof. Kazimierz Michałowski 60 lat temu.

il. CAŚ UW – A. Wujec
Czytaj dalej „Nowo odkryta katedra w Dongoli – badania Polaków w Sudanie”
Podcasty o Barbaricum
Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy w Pruszkowie prowadzi 10-15 minutowe podcasty o Barbaricum, dotyczące mieszkańców północnej i środkowej Europy u schyłku starożytności.
Seria podcastów „Barbaricum – nieznana karta historii” trwa od 30 marca i rozpoczęła się audycją z dr hab. Jacekiem Andrzejowski, który opowiadał m.in. kim byli barbarzyńcy oraz kto i dlaczego właśnie tak ich określił.
W serii ukazały się już cykle dotyczące:
Najstarsze wyobrażenie koła wodnego na mozaice z Apamei w Syrii
Pamięci Prof. Jean-Marie Dentzera (1935–2020)
Najstarsze wyobrażenie koła wodnego z czasów rzymskich odkryte zostało przez specjalistów z Uniwersytetu Warszawskiego. O tym sensacyjnym odkryciu pisały już media w wielu krajach w ciągu ostatnich tygodni. Tutaj dowiesz się szczegółów na temat skradzionej mozaiki z Apamei.

autor nieznany; zdjęcie po obróbkach technicznych, własność autora publikacji
wszystkie prawa zastrzeżone
Czytaj dalej „Najstarsze wyobrażenie koła wodnego na mozaice z Apamei w Syrii”
Czwarte spotkanie archeologów podwodnych w Warszawie
Mimo bezwzględnej epidemii, która utrudnia archeologom wyjazdy terenowe i konferencyjne, jesienne spotkanie archeologów podwodnych w Warszawie jest już potwierdzone!
Archeowieści objęły nad wydarzeniem patronat medialny.

fot. J. Twardowski, proj. J. Nicman
Czytaj dalej „Czwarte spotkanie archeologów podwodnych w Warszawie”
Uduszeni dymem. Masakra w jaskini Kan-Gohar, Iran
W 1342 r., podczas wojny domowej w Iranie, okrutny wódz Malek Aszraf zaatakował miasteczko Bawanat, którego mieszkańcy ukryli się w pobliskiej jaskini. Schronienie było trudno dostępne, więc napastnicy rozpalili przed wejściem wielkie ognisko. Uciekinierzy mogli skakać przez ogień, prosto w ręce żołnierzy, ale większość udusiła się dymem. Dziś archeolodzy odkrywają kolejne mroczne sekrety tej masakry analizując nadpalone kości znalezione w irańskiej jaskini Kan-Gohar.

obecnie w Ośrodku Medycyny Sądowej Prowincji Fars
Fot. Mahsa Nadżafi
Czytaj dalej „Uduszeni dymem. Masakra w jaskini Kan-Gohar, Iran”
[Z archiwum] Indyjscy archeolodzy znaleźli jedno z centrów indyjsko-rzymskiego handlu
Blisko 15 lat temu, w czerwcu 2006 r., zdecydowałem się na eksperyment, założyłem blog i opublikowałem pierwszy wpis poświęcony ogłoszonej właśnie prawdopodobnej lokalizacji starożytnego indyjskiego portu, do którego docierali rzymscy kupcy – tak swój pierwszy post wspomina Wojciech Pastuszka, założyciel portalu. Powracamy do pierwszej informacji, która zapoczątkowała kilkunastoletnią historię Archeowieści. Poniżej przypominamy jedno z najciekawszych znalezisk 2006 r., które zainspirowało wiele pytań na temat kontaktów handlowych pomiędzy Rzymem a Indiami.

fot. Vinayaraj
(opublikowano na licencji CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons)
Czytaj dalej „[Z archiwum] Indyjscy archeolodzy znaleźli jedno z centrów indyjsko-rzymskiego handlu”
Studnia wyschła! Zmiany klimatyczne a zmierzch wczesnohellenistycznego Berenike
W fortecy Berenike, nad brzegiem Morza Czerwonego, archeolodzy przebadali głęboką, wczesnohellenistyczną studnię. Jest to pierwsza tego typu konstrukcja znaleziona w tym rejonie. Jednak najciekawszy fakt związany jest z końcem jej funkcjonowania, być może spowodowanym przez zmiany klimatyczne – daleki efekt erupcji wulkanu.

fot. S.E. Sidebotham
Czytaj dalej „Studnia wyschła! Zmiany klimatyczne a zmierzch wczesnohellenistycznego Berenike”