Archeologiczna Kaszëbë Runda

W pierwszy weekend czerwca 2023 roku grupa studentów, pracowników Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego i zaprzyjaźnionych entuzjastów przygód rowerowych podjęła próbę przejechania niezwykłej archeologicznej rundy przez Kaszuby. Objazd odbył się w ramach zajęć „Kamienne kręgi, święte bagna, kurhany i grodziska. Pomorze w okresie wpływów rzymskich i we wczesnym średniowieczu”. Była to kolejna – 14 już (!) – edycja wypraw rowerowych organizowanych przez naszych pracowników.

Czytaj dalej „Archeologiczna Kaszëbë Runda”

“Od teorii do praktyki — podstawy archeologii publicznej”

Szanowni Państwo,

Komisja Metod i Teorii Badań Archeologicznych Komitetu Nauk Pra i Protohistorycznych Polskiej Akademii Nauk oraz Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, zapraszają do udziału w Seminarium nr 1 – Forum Archeologii Publicznej, które odbędzie się pod tytułem “Od teorii do praktyki — podstawy archeologii publicznej”

Czytaj dalej „“Od teorii do praktyki — podstawy archeologii publicznej””

Trzy bursztynowe paciorki

Bałtycki bursztyn (eoceński sukcynit) był materiałem bardzo cenionym w starożytności i już w górnym paleolicie jego niewielkie ilości docierały do południowej Polski, a nawet na Słowację. Jednak dopiero w III tysiącleciu p.n.e. wraz z rozprzestrzenieniem się w zachodniej i środkowej Europie pucharów dzwonowatych większe ilości bałtyckiego bursztynu trafiały za Zachód, a sporadycznie nawet do krajów śródziemnomorskich, gdzie już wcześniej eksploatowane były złoża mezozoicznych bursztynów, m.in. na Półwyspie Iberyjskim. Wreszcie w epoce żelaza, a zwłaszcza po utworzeniu na przełomie er efektywnego szlaku bursztynowego, wielkie ilości bałtyckiego bursztynu zaczęły być importowane do wszystkich prowincji Cesarstwa Rzymskiego, a nawet na Bliski Wschód. Dwie niedawne publikacje pokazują jednak, że sukcynit znacznie wcześniej trafiał na stanowiska archeologiczne położone zaskakująco daleko od wybrzeży Bałtyku.

Czytaj dalej „Trzy bursztynowe paciorki”

Niedziela z Archeologią (10.09.2023) – moc atrakcji dla miłośników odkryć

To wydarzenie jest dla każdego, kto interesuje się archeologią. Muzeum Archeologiczne w Gdańsku organizuje „Niedzielę z Archeologią” w zabytkowym Spichlerzu Błękitny Baranek. Wstęp – za symboliczną złotówkę, a program imprezy – całkiem bogaty. Warsztaty, pokazy, gra muzealna, wirtualna rzeczywistość, wykłady popularnonaukowe, spacer z archeologiem – zarówno dzieci, jak i dorośli znajdą coś dla siebie.

Czytaj dalej „Niedziela z Archeologią (10.09.2023) – moc atrakcji dla miłośników odkryć”

[WYWIAD] „Państwo polskie traci resztki kontroli nad swoją własnością”. O problemach z projektem nowelizacji ustawy o ochronie zabytków z dziekanem Wydziału Archeologii UW

Projekt nowelizacji ustawy z 2003 roku wzbudził powszechny sprzeciw archeologów, konserwatorów i muzealników, zarówno polskich, jak i zagranicznych. Niemal w przeddzień podpisania noweli przez Prezydenta RP, prof. Bartosz Kontny, dziekan Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, tłumaczy, dlaczego należy ją zawetować.

Czytaj dalej „[WYWIAD] „Państwo polskie traci resztki kontroli nad swoją własnością”. O problemach z projektem nowelizacji ustawy o ochronie zabytków z dziekanem Wydziału Archeologii UW”

O polerowaniu glinianych naczyń słów kilka

Polerowanie glinianych naczyń to jedna z technik obróbki, która nadaje im nie tylko gładką powierzchnię, ale także połysk. Na pierwszy rzut oka – banalna, po wnikliwej analizie eksperymentalnej, okazuje się skomplikowaną i wymagającą szeregu zabiegów, prowadzących do uzyskania oczekiwanego efektu. Badania archeologów z Uniwersytetu Warszawskiego ukazują nie tylko jak skomplikowany może być to proces, ale również jak wiele może mieć on różnych wariantów i rozwiązań technologicznych. 

Czytaj dalej „O polerowaniu glinianych naczyń słów kilka”

Zagadki przeszłości – czego nas uczy współczesna archeologia?

Czy praca współczesnego archeologa przypomina przygody Indiany Jonesa? A może jednak jest bliższa śledztwom Sherlocka Holmesa? Archeologiczne badania podlegają nieustannej ewolucji. Czego obecnie możemy dowiedzieć się o naszych przodkach, analizując resztki dawnych przedmiotów codziennego użytku i fragmenty ludzkich kości? W jaki sposób technologiczny rozwój sprzyja odkrywaniu sekretów przeszłości? Posłuchajcie kolejnego odcinka podcastu „Hard Science Can Be Easy”, w którym Karolina Głowacka rozmawia z drem Dariuszem Błaszczykiem z Katedry Archeologii Średniowiecza i Nowożytności Wydziału Archeologii UW!

Czytaj dalej „Zagadki przeszłości – czego nas uczy współczesna archeologia?”

UWAGA! Polska Akademia Nauk chce zlikwidować Muzeum Ziemi w Warszawie

Istniejące od 75 lat PAN Muzeum Ziemi w Warszawie, placówka starsza od samej Akademii (70 lat) ma zostać zamknięte do końca 2023 roku. Tak postanowił prezes PAN, prof. Marek Konarzewski, pełniący tę funkcję od stycznia tego roku. Co się stanie z pracownikami tej placówki? Gdzie trafi ponad 175 tysięcy eksponatów? Petycję sprzeciwiającą się likwidacji Muzeum Ziemi podpisało już ponad 4500 osób.

Biblioteka Bohdana Pniewskiego
Źródło: Facebook PAN MZ

Czytaj dalej „UWAGA! Polska Akademia Nauk chce zlikwidować Muzeum Ziemi w Warszawie”

[WYWIAD] Paleoklimat a ślimaki – o związku archeologii z malakologią

Archeologia jest nauką, która bardzo często łączy w sobie humanistykę, nauki przyrodnicze i ścisłe. Obecnie współpraca archeologów z badaczami specjalizującymi się w innych dyscyplinach badawczych jest normą. Jedną z osób, która często łączy siły z archeologami w celu odkrywania przeszłości jest dr hab. prof. ucz. Marcin Szymanek, który zajmuje się badaniem mięczaków czwartorzędowych. Dzięki swoim badaniom rekonstruuje on paleoklimat, paleośrodowisko, a także zachodzące w nich na przestrzeni wieków zmiany. Redakcja Archeowieści poprosiła go o krótki wywiad, by przybliżyć naszym Czytelnikom jego fascynującą badania oraz ich związek z archeologią.

Czytaj dalej „[WYWIAD] Paleoklimat a ślimaki – o związku archeologii z malakologią”

Paleogenetyka w archeologii – skomplikowane i niekompletne puzzle

Obecnie archeolodzy prowadząc swoje badania często współpracują z wieloma naukowcami zajmującymi się innymi dyscyplinami naukowymi. Należą do nich m.in. paelogenetycy, których analizy są szczególnie ważne przy badaniu przeszłości gatunku ludzkiego, niejednokrotnie przypominające skomplikowane i niekompletne puzzle.  Paleogenetyka to dyscyplina, która zrewolucjonizowała podejście do historii naturalnej, a w kontekście badań archeologicznych podejście do badań nad społecznościami pradziejowymi. Naukowcy z Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego od dłuższego czasu ściśle współpracują z dr hab. Mateuszem Bacą. Archeowieści dotarły do niego i przeprowadzili z nim krótki wywiad na temat związku jego dziedziny z archeologią. Czytaj dalej „Paleogenetyka w archeologii – skomplikowane i niekompletne puzzle”