Wczesnośredniowieczny kompleks osadniczy w Obłężu to w tym rejonie jeden z nielicznych przykładów stanowisk , na których widoczne są pewne powiązania między strefą osadniczą (grodzisko oraz być może osada) a przestrzenią grzebalną (cmentarzysko kurhanowe). Obie strefy położone były pierwotnie bezpośrednio nad rzeką w odległości około 100 metrów od siebie. Chociaż na grodzisku prowadzono kiedyś badania, to cmentarzyska kurhanowego do tej pory nie objęły wykopaliska. Archeolodzy z Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu właśnie rozpoczęli tam badania.
© Paweł Szczepanik
Grodzisko w Obłężu, na Pomorzu Środkowym, wzmiankowane już dawno w literaturze fachowej, dotychczas nie było przedmiotem szerzej zakrojonych prac badawczych. W XIX wieku na stanowisku prowadzono amatorskie wykopaliska, a w latach 60. XX wieku niewielkie wykopy sondażowe założył tam zespół archeologów z Katedry Archeologii Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Natomiast cmentarzysko, na którym znajduje się 20 kurhanów, nie było jak dotąd przedmiotem żadnych prac archeologicznych.
© Paweł Szczepanik
Celem podejmowanych obecnie badań jest weryfikacja chronologiczno-kulturowa obu stanowisk i szerokie rozpoznanie krajobrazu. Pierwszym etapem prac były badania powierzchniowe połączone ze zwiadem lotniczym wykonanym za pomocą drona. Przy wykorzystaniu zdjęć lotniczych, cyfrowych modeli terenu oraz po przeprowadzeniu rekonesansu na stanowisku sporządzono szczegółową inwentaryzację kurhanów. Kolejny etap działań terenowych to nieinwazyjne badania geofizyczne wykonane metodą magnetyczną zarówno na obszarze grodziska, jak i nekropoli. Wyniki analizy okazały się niezwykle obiecujące. Były również istotnymi przesłankami do wytyczenia wykopów, w obrębie których prowadzi się teraz badania. Prace zaplanowano tak, by udało się rozpoznać całość kompleksu osadniczego oraz odpowiedzieć na pytania związane z rozmaitymi aspektami życia codziennego i duchowego dawnych mieszkańców nadwieprzańskiego grodu.
© Mateusz Skrzatek
Obecne badania wykopaliskowe prowadzone są przez archeologów z Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Projekt, współfinansowany przez Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Gdańsku, Delegatura w Słupsku, kierowany jest przez dr. Sławomira Wadyla (UW) i dr. Pawła Szczepanika (UMK) i ma na celu rozpoznanie niezwykłego wczesnośredniowiecznego kompleksu położonego w dorzeczu górnej Wieprzy.
© Sławomir Wadyl
Artykuł ten można bezpłatnie przedrukować bez zdjęć i bez ilustracji, z podaniem źródła
Autorzy:
Sławomir Wadyl – archeolog zatrudniony na Wydziale Archeologii UW. Zajmuje się okresem wczesnośredniowiecznym Pomorza i dawnych ziem pruskich.
Paweł Szczepanik – adiunkt w instytucie archeologii UMK. Specjalizuje się w problematyce duchowości wczesnośredniowicznych Słowian Zachodnich oraz archeologii Pomorza.
Redakcja: J.M.C.
Korekta: A.J.