Infomacje ze świata archeologii
Relikty drewniano-ziemnego wału skrzyniowego z połowy XIV wieku odnaleziono podczas badań archeologicznych prowadzonych w latach 2004–2007 na dziedzińcu pałacu Pod Blachą. Będą one prezentowane od początku listopada w Piwnicy Studziennej Zamku Królewskiego w Warszawie, ponownie udostępnionej zwiedzającym.
Mieliście kiedyś w ręce glinianą grzechotkę, która ma ponad 1500 lat? Potrząśnięta wydaje delikatny dźwięk. Coś jest w środku i nadal grzechocze. Tak samo jak wtedy – 1500 lat temu. Czy zgubił ją jakiś nieuważny maluch, bawiący się nieopodal jaskini? Służyła do odprawiania zapomnianych rytuałów? A może ktoś włożył ją jako dar do grobu? Dzisiejszy tekst opowiadać będzie właśnie o glinianej grzechotce.
Zacznijmy jednak od początku. Jest rok 2017. Zabieramy się do badań w Jaskini Koziarnia. Jaskinia jest bardzo zniszczona. Pisałam o tym w poprzednich tekstach. Analizujemy więc stare plany wykopów, identyfikujemy miejsca, gdzie nikt jeszcze nie prowadził badań. Kopał w niej w XIX wieku Ferdynand Roemer, a raczej ktoś na jego zlecenie (pojedyncze zabytki zachowały się w Muzeum Archeologicznym we Wrocławiu). Potem w połowie XX wieku duże badania rozpoczął Profesor Chmielewski. Jaskinia badana była zatem tylko dwa razy. Wszystko wydaje się jasne.
Czytaj dalej „O glinianej grzechotce, która ma tylko 1500 lat”
W dniu 18 października 2022 r. zmarł prof. dr hab. Bogusław Gediga wybitny polski archeolog, specjalista w zakresie archeologii epoki brązu, wczesnej epoki żelaza i wczesnego średniowiecza.
Serdecznie zapraszamy do obejrzenia siedmiu, bogato ilustrowanych wywiadów z Profesorem , w trakcie którego można posłuchać opowieści o:
Plejstoceńskie słonie leśne (Palaeoloxodon antiquus) to jedne z największych ssaków, które kroczyły po Ziemi. Występowały one w większej części Europy oraz w Azji Mniejszej od ok. 780 do 30 tys. lat temu, równocześnie z egzystującymi na tych obszarach trzema gatunkami homininów: Homo heidelbergensis, Homo neanderthalensis i Homo sapiens. Rodzi się zatem pytanie na temat relacji homininów z tymi zwierzętami. Mimo szczątkowych źródeł archeologicznych, które mogłyby pomóc w jednoznacznej ocenie sytuacji, nie jest ona jednak oczywista.
Czytaj dalej „Czy homininy polowały w plejstocenie na euroazjatyckie słonie leśne?”
Mało kto wie, że pionierskie programy ochrony zwierząt powstały wiele wieków temu. Już nasi dawni przodkowie myśleli o ratowaniu najcenniejszych gatunków. Stoczyli m.in. trwającą wiele dziesięcioleci – przegraną ostatecznie – walkę o tura. W tego typu działania angażowali się nawet polscy królowie stanowiąc prawo chroniące zwierzęta lub tworząc rezerwaty dla rzadkich gatunków.
W tym odcinku podcastu „1000 lat. Prześwietlenie” Łukasz Starowieyski poruszy temat proekologicznych zachowań dawnych Polaków. Dowiecie się o ochronie zagrożonego wyginięciem bobra, drogocennym miodzie i wycince niektórych drzew. Poznajcie ciekawostki, które przygotowała dla nas dr hab. Aleksandra Jakóbczyk-Gola z Muzeum Historii Polski.
Gdy szukaliśmy zapomnianych stanowisk Doliny Sąspowskiej, natknęliśmy się na niespodziewane znalezisko, które – właściwie odczytane – stało się świadectwem popularności Ojcowa jako ośrodka wypoczynkowego w XX wieku. Oto historia o tym, jak przypadkowe odkrycie napisów i rytów na ścianach Jaskini Złodziejskiej poprowadziło nas przez jaskinie śladami turystów.
Internetowy Atlas Polski Niepodległej to serwis mapowy, który prezentuje rekonstrukcję sieci osadniczej i podziałów administracyjnych ziem polskich na przełomie XIX i XX wieku oraz w okresie międzywojennym.
Czytaj dalej „Dawna Polska w Internetowym Atlasie Polski Niepodległej”
Turyści podziwiający resztki mezoamerykańskich miast nie mają zwykle zbyt wielkiego pojęcia, na co patrzą i po czym spacerują. Podobnie jest w słynnym Calakmul. Większości nie robi to oczywiście najmniejszej różnicy, a przewodnik mógłby opowiadać im o czymkolwiek i często tak właśnie czyni. Jednak tym bardziej dociekliwym wyobraźnia wypełnia otoczenie barwnymi obrazami oraz refleksjami nad minionym czasem. Wypatrują oni rozwiązań zagadek dawnych epok, szukają skarbów, ukrytych przejść w piramidach. Wspinają się na szczyty piramid, chodzą po wnętrzach świątyń, zrujnowanych pałacach i czasami nieświadomie stawiają stopy na niegdyś pełnych kryptach: stoją o krok od tajemnic, tak blisko i tak daleko…
Czytaj dalej „Calakmul – tajemnicza krypta w Pałacu Lundella”
„Zabytki archeologiczne i wykrywacze metali” to film o znaczeniu tzw. kontekstu archeologicznego w badaniach archeologicznych. Ukazaniu powiązań pomiędzy zabytkiem oraz innymi obiektami odkrywanymi podczas badań archeologicznych a miejscem i położeniem takich obiektów w odkrywanych warstwach i grobach.
Badania archiwaliów i powrót na znane już wcześniej stanowiska motywują do poszukiwania nowych metod oraz poszerzania sieci naukowej współpracy. Materiałem, obficie występującym na (prawie) każdym stanowisku archeologicznym, którego analiza potrafi przynieść zaskakująco dużo informacji, jest… ziemia. Zapraszamy na wywiad z profesor Małgorzatą Suską-Malawską, biolog z Uniwersytetu Warszawskiego, o tajemniczych n-alkanach, wyzwaniach w rekonstruowaniu przeszłości na podstawie analiz biogeochemicznych oraz o trudnościach we współpracy z archeologami.
