Papirusy wydobywane z egipskich piasków dają nam niecodzienny wgląd w codzienne problemy i dramaty ludzi sprzed kilkunastu wieków. Bardzo dobrym przykładem jest papirus Dionizji, który opowiada nam historię Chairemona, zamożnego gimnazjarchy, który pozywa własną córkę i sądownie chce… rozwiązać jej małżeństwo!
Wiosną zeszłego roku media na całym świecie obiegła sensacyjna informacja o odkryciu płodu w mumii kobiety, zdeponowanej w Muzeum Narodowym w Warszawie. Autorzy tego odkrycia z zespołu Warsaw Mummy Project stwierdzili, że w chwili śmierci kobieta była w 26-30 tygodniu ciąży, zatem na początku trzeciego trymestru, a płód nie został wyciągnięty podczas procesu balsamowania – w przeciwieństwie do wnętrzności kobiety, które usunięto przez nacięcie po lewej stronie jamy brzusznej. Zaobserwowali poza tym, że zmumifikowany płód miał połamane kości (nie widać tego na opublikowanych radiogramach) i składał się z dwóch części, co miało być wynikiem pośmiertnego uszkodzenia miednicy kobiety.
Czytaj dalej „Mumia z kiszonym płodem: kolejny przykład myślenia życzeniowego”
Najnowszy tom czasopisma Bioarchaeology of the Near East zawiera trzy regularne artykuły i osiem krótkich raportów z badań terenowych o szerokim zakresie tematycznym. Nina Maaranen i jej koledzy z projektu ERC Hyksos Enigma prezentują badania dotyczące cech niemetrycznych zębów w Awaris, stolicy Hyksosów, w porównaniu z innymi stanowiskami z Egiptu. Ich wyniki wskazują, że mieszkańcy Awaris mieli inne pochodzenie niż Egipcjanie, co potwierdza hipotezę, że masowa migracja z Lewantu do wschodniej delty Nilu miała miejsce w Drugim Okresie Przejściowym.
Czytaj dalej „Bioarchaeology of the Near East – tom 15 jest już dostępny”
15 grudnia 2021 miała miejsce uroczystość odnowienia doktoratu prof. Ewy Wipszyckiej-Bravo. Z tej okazji dzielimy się opowieścią Pani Profesor o swoich wieloletnich badaniach nad życiem mnichów w Egipcie. Jak wyglądała asceza na pustyni? Kto trafiał do klasztorów w kraju nad Nilem? Co, jako Europejczycy żyjący w XXI wieku zawdzięczamy egipskim mnichom?
Czytaj dalej „Życie mnichów w Egipcie u schyłku starożytności”
Z kilkumiesięcznym opóźnieniem spowodowanym pandemią na stronie czasopisma ukazał się nowy tom Bioarchaeology of the Near East. Tym razem są tam cztery artykuły problemowe i pięć krótkich raportów z badań terenowych, a także nekrologi Holgera Schutkowskiego i Aliny Wiercińskiej, dwóch wieloletnich członków kolegium redakcyjnego, zmarłych w ostatnich dwóch latach.
Czytaj dalej „Bioarchaeology of the Near East – tom 14 już dostępny”
Marea w czasach antycznych była ważnym portem i ośrodkiem handlowym w północnym Egipcie. Do tej pory archeolodzy skupiali się na badaniu pojedynczych budowli znajdujących się na stanowisku. W 2017 roku rozpoczęto prace nad całościowym rozpoznaniem układu przestrzennego, zabudowy, ulic i nadbrzeża portowego. Wyniki badań, opublikowane niedawno w Antiquity, wskazują, że budownictwo modułowe w bizantyjskiej Marei było częścią większego programu urbanistycznego, jednego z nielicznych u schyłku starożytności. Istniejące w Marei centrum pielgrzymkowe opisano niedawno na łamach Nauka PAP w Polsce.
Czytaj dalej „Budownictwo modułowe w bizantyjskiej Marei (Egipt)”
Jakiś czas temu napisaliśmy o antycznym porcie w Berenike leżącym na brzegu Morza Czerwonego. Tym razem mieliśmy przyjemność porozmawiać z dr. Joanem Ollerem Guzmánem z Universitat Autònoma de Barcelona, który w 2020 i 2021 roku prowadził badania archeologiczne w kopalniach szmaragdów w Sikait na Pustyni Wschodniej. Ten region, zwany również Mons Smaragdus, był jedynym znanym w starożytności źródłem szmaragdów na terytorium całego Imperium Rzymskiego.
Dr Guzmán opowiada o eksploracji podziemi i tajemnicach korytarzy starożytnych kopalni szmaragdów w Sikait.
Czytaj dalej „[WYWIAD] Szmaragdy, skorpiony i złoto – kopalnie szmaragdów w Sikait”
W fortecy Berenike, nad brzegiem Morza Czerwonego, archeolodzy przebadali głęboką, wczesnohellenistyczną studnię. Jest to pierwsza tego typu konstrukcja znaleziona w tym rejonie. Jednak najciekawszy fakt związany jest z końcem jej funkcjonowania, być może spowodowanym przez zmiany klimatyczne – daleki efekt erupcji wulkanu.
Czytaj dalej „Studnia wyschła! Zmiany klimatyczne a zmierzch wczesnohellenistycznego Berenike”
Pozostajemy w kręgu tematu najnowszego odkrycia Warsaw Mummy Project – egipskiej mumii ciężarnej kobiety.
Wczoraj opisaliśmy znane mumie ciężarnych kobiet z innych kultur, jak i egipskie szkielety pochowane wraz z płodami. Pamiętajmy, że raczej to nie odkrycia szczątków ciężarnych kobiet są zaskakujące, ale fakt, że jest ich tak mało.
Dzisiaj mieliśmy okazję porozmawiać z członkami zespołu Warsaw Mummy Project. Zadaliśmy im Wasze pytania, które pojawiały się w komentarzach pod postami. Naukowcy opowiadają o swoim odkryciu, jego kontekście oraz znaczeniu dla badań Starożytnego Egiptu.
Czytaj dalej „[WYWIAD] Ciąża niespodzianka. O egipskiej mumii kobiety w ciąży i jej badaniach”
Kilka dni temu świat obiegła wiadomość o dokonanym przez zespół Warsaw Mummy Project odkryciu płodu wewnątrz mumii kobiety znajdującej się w depozycie Muzeum Narodowego w Warszawie. Jest to niewątpliwie interesujące doniesienie, a mumia została bardzo starannie przebadana. Jednak wartość naukowa tego projektu jest mocno ograniczona przez brak informacji o miejscu pochodzenia mumii, a także jej niepewne datowanie.
