Infomacje ze świata archeologii
W ciągu ostatnich dni przez chyba wszystkie media w Polsce przetoczyła się ekstatyczna fala tytułów (oraz artykułów, doniesień czy notatek) anonsujących odkrycie w Polsce (a dokładnie: w Wiejkowie koło Wolina) grobu wikińskiego króla (Haralda Sinozębego). Jako że pochówków królewskich na Pomorzu Zachodnim zbyt wielu nie mamy, tematu zlekceważyć nie można.
Czytaj dalej „O grobie Haralda Sinozębego, czyli dlaczego nie należy nic przyjmować na wiarę”
Posiłkując się badaniami etnografów, archeolodzy byli w stanie zinterpretować znaczenie jamy ze szczątkami zwierząt odkrytej na wyspie Moloka’i, na terenie wysp archipelagu Hawajów. Etnografowie prowadzili swoje badania od początku XIX wieku, a wielu z nich miało lokalne korzenie. Dzięki datowaniom radiowęglowym archeolodzy byli też w stanie określić, że jama ofiarna z Moloka’i to ślad po ludzkiej aktywności na wybrzeżu wyspy z XIV, XV lub początku XVI wieku n.e.
Czytaj dalej „Obrzędy i rytuały na wybrzeżach Hawajów. Jama ofiarna z Moloka’i”
Obszar południowo-wschodnich pobrzeży Bałtyku jest terenem zapewniającym łatwy dostęp do surowca bursztynowego. Tak też było w pradziejach, na co wskazują m.in. liczne późnoneolityczne (III tysiąclecie p.n.e.) pracownie bursztyniarskie i ozdoby bursztynowe znajdowane na stanowiskach zlokalizowanych na Żuławach Wiślanych na południe od Zatoki Gdańskiej. Zastanawiające jest zatem, że zarówno z tego obszaru jak i z pobliskiego regionu północno-wschodniej Polski pochodzi stosunkowo mało gotowych wyrobów bursztynowych. Wśród niewielu współcześnie znanych znajdują się ozdoby z unikatowych stanowisk Ząbie 10, Supraśl 3 i Supraśl 6. Wybrane artefakty poddano zatem analizie stylistycznej i technologicznej w celu określenia miejsca ich wykonania, uwzględniając również rodzaj użytego surowca. Badania wykazały, że choć ozdoby powstały najpewniej z surowca pozyskanego w strefie południowo-wschodnich pobrzeży Bałtyku (stwierdzono sukcynit, gedanit i gedano-sukcynit), to jednak nie posiadają one tam bezpośrednich analogii.
Czytaj dalej „Pochodzenie późnoneolitycznych ozdób bursztynowych w Polsce”
Pochodzenie i kluczowe aspekty wykonania Wenus z Willendorfu, mającej około 30 000 lat, pozostawały tajemnicą przez ponad stulecie od czasu jej odkrycia. Na podstawie wyników najnowszych badań wykorzystujących mikrotomografia komputerowa udało się ustalić szczegóły związane z wykonaniem tej figurki.
Czytaj dalej „Wenus z Willendorfu: Znamy pochodzenie najsławniejszej kobiety paleolitu”
W finale konkursu o nagrodę Europejskiej Rady ds. Badań „Public Engagement with Research Award” w kategorii INSPIRE znalazł się projekt dr hab. Artura Obłuskiego, ERC Starting Grant UMMA, realizowanego w Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW. Nagroda wręczana jest zdobywcom grantów ERC, którzy podczas realizacji projektów wykazali się doskonałością w zakresie angażowania społeczności spoza świata nauki.
W puli nagród jest również wyróżnienie publiczności, o którym zdecyduje głosowanie w mediach społecznościowych – potrwa ono do dnia ceremonii, zwycięzca ogłoszony zostanie 14 lipca br. podczas uroczystości wręczenia trzech nagród głównych. Nasi czytelnicy mogą pomóc wygrać jedynemu polskiemu projektowi znajdującymi się w finale!
Na projekt można zagłosować na stronie: https://pollunit.com/polls/lhcrptmbiaac9v6i3tobjq?embed=1
Czytaj dalej „Polski projekt w finale konkursu Europejskiej Rady ds. Badań”
Do czasów projektu IMAGMA panowało w nauce powszechne przekonanie, że początki pieniądza germańskiego datowane są na koniec V i VI wieku, czasy osiedlanie się społeczności germańskich na obszarach Cesarstwa Zachodniorzymskiego. Nowe ustalenia badaczy jednoznacznie udowodniły niesłuszność tego poglądu. Dokonano przełomowego odkrycia: korzenie pieniądza germańskiego należy przesunąć co najmniej o dwa wieki wstecz, do drugiej połowy III wieku i lokować na innych terytoriach – obszarach zachodniej Ukrainy.
Novae to rzymski obóz położony nad Dunajem, w północnej Bułgarii. Został założony w I w. n.e. W byłej fortecy legionowej znajdują się między innymi pozostałości sztabu Legionu I Italskiego, fortyfikacje, a w jego pobliżu osiedla cywilne oraz nekropole. Od przeszło 80 lat badania na stanowisku prowadzą polscy i bułgarscy archeolodzy.
W dniu 28 czerwca (wtorek) o godz. 17.00 odbędzie się uroczyste otwarcie wystawy poświęconej badaniom archeologicznym Ekspedycji Wydziału Archeologii UW w Novae. Wystawa będzie prezentowana w ogrodach Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie przy ul. Dobrej 56/66 do 10 lipca 2022 r.
Rekonstrukcja pochówku kobiety z Novae, odkryty podczas badań Ekspedycji Wydziału Archeologii UW w 2018 roku
© D. Wojnowska, bez możliwości przedruku
Czytaj dalej „[WYSTAWA] Novae – badania Ekspedycji Wydziału Archeologii UW”
Co to jest numizmatyka i czym się dziś zajmuje? Jakie miejsce w badaniach nad przeszłością zajmują analizy numizmatyczne? Co nam daje wiedza z zakresu numizmatyki, o czym mówią nam dawne monety? Kiedy rozpoczęła się produkcja pieniądza monetarnego, dlaczego on się pojawił, dlaczego właśnie w takiej a nie innej formie? Jak pozyskuje się i bada pieniądz monetarny? Kolekcjonerstwo a numizmatyka – co je łączy? Numizmatyka a archeologia – jak te dwie specjalności ze sobą współpracują? Gabinet Numizmatyczny Muzeum Narodowego w Krakowie – co to za instytucja i jakie posiada zbiory? Jak pracuje nowoczesny numizmatyk? Czy są jakieś nowe nurty/metody badawcze w ramach numizmatyki? Czy rozwój technologii jest widoczny w badaniach numizmatycznych?
Czytaj dalej „Zły szeląg i złamany grosz. O pieniądzu i jego historii”
Promontory Cave to ważne stanowisko jaskiniowe położone w stanie Utah. Odnaleziono tam wiele dobrze zachowanych zabytków organicznych, a jednym z najliczniejszych artefaktów były skórzane mokasyny. Najnowsze badania pozwoliły na precyzyjne określenie nie tylko gatunku zwierzęcia, ale także płci osobników, z których szczątków wykonano prekolumbijskie obuwie. Badacze sugerują, że wyraźna przewaga skór samic wskazuje na preferowanie tego rodzaju surowca przez przodków ludów Navajo i Apaczów, zamieszkujących Promontory Cave.
Czytaj dalej „These boots are made for walking. Skórzane mokasyny z Promontory Cave”
Kolorowe płatki róż, jaśminu, bzu, polnych maków, chabrów, liście paproci czy ścięta trawa – ma być kolorowo, pachnąco i pięknie! W Spycimierzu (woj. łódzkie), Kluczu, Olszowej, Zalesiu Śląskim i Zimnej Wódce (woj. opolskie) kultywowana jest tradycja obchodzenia Bożego Ciała związana z tworzeniem kwietnych dywanów. Piękne kompozycje kwiatowe, układane rokrocznie w tych parafiach stanowią nie tylko dopełnienie tradycji i oprawę uroczystej procesji, ale są również atrakcją dla turystów, wpisaną w niematerialne dziedzictwo kulturowe.
