Infomacje ze świata archeologii
W ciągu ostatnich dni przez chyba wszystkie media w Polsce przetoczyła się ekstatyczna fala tytułów (oraz artykułów, doniesień czy notatek) anonsujących odkrycie w Polsce (a dokładnie: w Wiejkowie koło Wolina) grobu wikińskiego króla (Haralda Sinozębego). Jako że pochówków królewskich na Pomorzu Zachodnim zbyt wielu nie mamy, tematu zlekceważyć nie można.
Czytaj dalej „O grobie Haralda Sinozębego, czyli dlaczego nie należy nic przyjmować na wiarę”
Do czasów projektu IMAGMA panowało w nauce powszechne przekonanie, że początki pieniądza germańskiego datowane są na koniec V i VI wieku, czasy osiedlanie się społeczności germańskich na obszarach Cesarstwa Zachodniorzymskiego. Nowe ustalenia badaczy jednoznacznie udowodniły niesłuszność tego poglądu. Dokonano przełomowego odkrycia: korzenie pieniądza germańskiego należy przesunąć co najmniej o dwa wieki wstecz, do drugiej połowy III wieku i lokować na innych terytoriach – obszarach zachodniej Ukrainy.
Czytaj dalej „Czym są rondele? O niezwykłych odkryciach z Nowego Objezierza”
W starożytnym Rzymie hodowano przynajmniej siedem gatunków ptaków, przede wszystkim dla mięsa. Najnowsze badania wskazują, że poza mięsem w diecie Rzymian ważną rolę odgrywały także jajka. Badacze z University of Buffalo przebadali skorupki znalezione w Pompejach w celu określenia gatunkowego jaj spożywanych przez starożytnych.
Mamy przyjemność zaprezentować pierwszy z serii filmów o tekstyliach i produkcji tekstylnej w Grecji epoki brązu. Filmy te powstały w ramach projektu edukacyjnego „Artefakty, kreatywność, technologia i umiejętności od prehistorii do epoki klasycznej w Grecji. Communities of Learning in the Past and in Higher Education Today” (ACTS) finansowanego przez Sojusz 4EU+ i program Erasmus+.
Czytaj dalej „Tekstylia i produkcja tekstylna w Grecji epoki brązu”
Hipokrates w dziele Corpus Hippocraticum opisał jedną z najbardziej skomplikowanych, a równocześnie jedną z najdawniejszych, metod uzdrowicielskich – trepanacja.
W przeszłości nie funkcjonowała instytucja medycyny, która by określała konwencjonalne i niekonwencjonalne metody leczenia. Współcześnie trepanację nazwalibyśmy metodą medyczną.
Nazwa zabiegu pochodzi od greckiego słowa τρυπανών (trypanon), czyli „świder”. Jest to zabieg chirurgiczny polegający na otworzeniu czaszki w celu odsłonięcia opon mózgowych i mózgu.
Jak naukowcy badają dawne pożary? W niedawno opublikowany podcaście „Rozmowy na koniec świata” rozmawiano na temat dzisiejszych badań nad pożarami, które miały miejsce w odległej przeszłości, np. w epoce brązu, odpowiadając na pytania:
Czytaj dalej „Jak piroman z archeologiem. Jak naukowcy badają dawne pożary”
Ponury cień rosyjskiego ataku na Ukrainę przesłonił kolejny etap precedensowego sporu sądowego, który rozpoczął się wraz z aneksją Krymu przez Rosję w roku 2014. Spór ten dotyczy zbioru kilkuset przedmiotów wypożyczonych z czterech ukraińskich muzeów położonych na Krymie na potrzeby wystawy “Krym: złoto i tajemnice Morza Czarnego”, która w roku 2013 została zorganizowana w Muzeum Nadrenii w Bonn, a następnie w lutym 2014 przeniesiona do Muzeum Allarda Piersona w Amsterdamie, gdzie można było ją zwiedzać do sierpnia 2014.
Czytaj dalej „Kiedy Ukraina odzyska scytyjskie, greckie i rzymskie skarby z Krymu?”
Nowe odkrycia archeologiczne pobudzają zbiorową wyobraźnię, a czasem nawet wywołują sensację – i to nie tylko naukową. Nie wszystkie jednak odkrycia rzeczywiście wzbogacają naszą wiedzę, na przykład na temat antyku, i zmienią dotychczasowe ustalenia. Wbrew pozorom, to te mniej wytworne budowle, czy też skromnie wyglądające zabytki w znacznie większym stopniu przyczyniają się do rozwoju nauki niż niektóre antyczne dzieła sztuki czy rzemiosła.
Czytaj dalej „„Cudze chwalicie…” 8 wykładów na Nowe Tysiąclecie”
W III w. tradycja tworzenia inskrypcji w cesarstwie rzymskim uległa przekształceniu i do V w. ich liczba miejscami znacznie spadła, a ich różnorodność, kształt, forma, dekoracje, użyte kroje pisma czy wreszcie okoliczności wystawienia całkowicie się zmieniły. – Gorące dyskusje wokół owej transformacji toczą się nieprzerwanie przynajmniej od lat 80. XX w., dotąd jednak nie osiągnięto zgody w zakresie odtworzenia jej przyczyn, przebiegu i skutków. Na pewno kryje się za nią coś więcej niż prosta korelacja z politycznym i militarnym kryzysem cesarstwa rzymskiego – mówi dr Paweł Nowakowski z Wydziału Historii UW, laureat prestiżowego grantu ERC.
Czytaj dalej „Tradycja tworzenia inskrypcji w Cesarstwie Rzymskim”