Infomacje ze świata archeologii
Archeologów z reguły kojarzymy z łopatą, szpachelką i miotełką. Tymczasem badacze przeszłości zapuszczają się też z akwalungiem pod wodę. Jakich odkryć udało się dokonać do tej pory i co nas może czekać? O tym i szerzej o archeologii podwodnej rozmawiamy w kolejnym odcinku videopodcastu National Geographic Polska.
Kolejny film z serii Archeoczwartków, tym razem w nowej odświeżonej formule. Dr hab. Bartosz Kontny prof. UW opowie o arkanach archeologii podwodnej i o tym co w ostatnim czasie udało mu się odkryć pod wodą.
Czytaj dalej „Archeoczwartek: wywiad z prof. Bartoszem Kontnym”
Projekt nowelizacji ustawy z 2003 roku wzbudził powszechny sprzeciw archeologów, konserwatorów i muzealników, zarówno polskich, jak i zagranicznych. Niemal w przeddzień podpisania noweli przez Prezydenta RP, prof. Bartosz Kontny, dziekan Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, tłumaczy, dlaczego należy ją zawetować.
W 2022 roku powstał Polski Komitet Nurkowania Naukowego. W jego skład weszło sześć instytucji, zajmujących się badaniami pod wodą. Są to: Instytut Oceanologii Polskiej Akademii Nauk, Wydział Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie, Instytut Biochemii i Biofizyki Polskiej Akademii Nauk oraz Centrum Archeologii Podwodnej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Wydział Archeologii (wcześniej Instytut Archeologii) Uniwersytetu Warszawskiego od kilku lat prowadzi rozpoznanie podwodne największego i najgłębszego jeziora Danii, a przy tym jedynego zbiornika polodowcowego na Bornholmie. Badania w latach 2019–2021 przyniosły ciekawe odkrycia militariów: późnośredniowiecznego grotu ze skrzydełkami i wąsami, topora oraz grotów bełtów kuszy, w niektórych przypadkach z zachowanymi fragmentami drewnianych promieni. Położenie bełtów pozwala wiązać je z epizodem militarnym, natomiast izolowane znalezisko grotu sugeruje raczej zabieg o charakterze ofiarnym.
Czytaj dalej „Kupiec sztokholmski. Nowa tajemnica z dna jeziora Hammersø na Bornholmie”
W lipcu ubiegłego roku ekspedycja podwodna Uniwersytetu Warszawskiego, kierowana przez dra hab. prof. ucz. Bartosza Kontnego, ponownie odwiedziła województwo zachodniopomorskie. Był to już siódmy sezon badań w jeziorze Lubanowo. Stanowisko zostało odkryte przypadkowo podczas poszukiwania militariów z czasów II wojny światowej, wrzucanych po jej zakończeniu do zbiornika. Natrafiono przy okazji na obiekty znacznie starsze, między innymi z okresu wpływów rzymskich. Odkrycie zgłosił Dawid Rembecki, dziś doktorant i archeolog prowadzący badania w tym regionie.
Czytaj dalej „Siódmy sezon badań w jeziorze Lubanowo – kolejny rok zmagań ze złą widocznością”
W dniach 6–13 września 2021 roku ekspedycja Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, kierowana przez dr. hab. Bartosza Kontnego, prof. ucz., prowadziła podwodne badania archeologiczne w jeziorze Hammersø. Była to kontynuacja rozpoznania tego największego polodowcowego akwenu na Bornholmie. Tegoroczny sezon dostarczył kolejnych znalezisk średniowiecznych artefaktów. Interesujące są zwłaszcza groty z jeziora Hammersø.
Czytaj dalej „Trzeci raz z tarczą! Groty z jeziora Hammersø”
Wielu osobom jezioro Śniardwy kojarzy się przede wszystkim z największym zbiornikiem słodkowodnym w Polsce oraz wypoczynkiem na jachcie czy na plaży. Piękne okoliczności przyrody i czysta woda wydają się wprost stworzone do relaksu. Z drugiej strony jezioro wykorzystywano od dawna również w celach transportowych, a nad jego brzegami od tysięcy lat zamieszkiwali ludzie. Archeolodzy jednak nie penetrowali dotychczas wód tego jeziora. Czy kryją one jakieś tajemnice? Aby odpowiedzieć na to pytanie, należy cofnąć się w czasie o ponad 80 lat. Wówczas w tej okolicy wydarzyła się niezwykle ciekawa historia – prolog opowieści, w której pojawia się mała zapinka z wielkiej wody.
Czytaj dalej „Mała zapinka z wielkiej wody. Nieoczekiwane odkrycie w jeziorze Śniardwy”
Podczas podwodnych prac prowadzonych latem 2020 r. w jeziorze Lubanowo, pow. gryfiński natrafiono na wyjątkową łódź z wczesnej epoki żelaza.
Ekspedycja, prowadzona przez Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego (obecnie Wydział Archeologii UW), natrafiła na łódź jednopienną, zalegającą w mulistym dnie na głębokości około 1,5 m, w południowo-zachodniej partii jeziora. Wewnątrz dłubanki natrafiono na fragment ceramiki z okresu protohistorycznego .