Ofiara w ciąży? Zagadkowy pochówek kultury Manteño z wybrzeża Ekwadoru

Wyniki analizy unikatowego pochówku kultury Manteño opublikowane zostały na początku tego roku w czasopiśmie Latin American Antiquity. Na szczątkach kobiety zarejestrowano ślady przemocy i manipulacji pośmiertnej. Zagadkowości temu pochówkowi dodaje fakt, że w momencie śmierci zmarła była w 7 lub 8 miesiącu ciąży. Czy ciężarna została złożona w ofierze? Czy może jej śmierć związana jest z innym, równie makabrycznym wydarzeniem?

Czytaj dalej „Ofiara w ciąży? Zagadkowy pochówek kultury Manteño z wybrzeża Ekwadoru”

Ogień i rytuał. Znaczenie przepalonych kości w obrzędzie pogrzebowym z Tierra Caliente Michoacán

Rytuał był i jest kluczowym elementem życia człowieka. W przeszłości odgrywał on bardzo istotną rolę w aspekcie religijnym. Natomiast obecnie, każdy z nas w życiu codziennym praktykuje swoje domowe rytuały. Temat ten w archeologii obarczony jest swoistym piętnem nieuchwytności i spekulatywności. W dzisiejszym artykule Adam Budziszewski z naszej redakcji opowiada o próbach odtworzenia takich zachowań związanych z obrządkiem pogrzebowym w rejonie Tierra Caliente. Dzięki współpracy z badaczami z dwóch meksykańskich instytutów badawczych, teorii postrzegania ciała w archeologii oraz kognitywistyki przedstawia, jakie znaczenie i funkcję mogły mieć przepalone ludzkie szczątki w zachodnim Meksyku między około 900 a 1530 rokiem n.e.

Czytaj dalej „Ogień i rytuał. Znaczenie przepalonych kości w obrzędzie pogrzebowym z Tierra Caliente Michoacán”

Tylko koni żal. O bałtyjskich pochówkach końskich i ich pochodzeniu

Pochówki końskie znane z licznych cmentarzysk ciałopalnych w rejonie bałtyjskim. Są niezwykle charakterystyczną cechą lokalnych kultur archeologicznych. Szczątki koni były najczęściej lokowane w pobliżu grobów ciałopalnych na płaskich cmentarzyskach. Ich obecność od dawna intrygowała badaczy, którzy debatowali nad ich znaczeniem i zróżnicowaniem. Zjawisko to nadal pozostaje w centrum zainteresowania archeologów. Dzięki nowoczesnym metodom badawczym, takim jak analiza izotopów strontu, badania antycznego DNA oraz datowanie radiowęglowe, możliwe jest głębsze zrozumienie praktyki i powodów stojących za grzebaniem koni na bałtyjskich cmentarzyskach.

Czytaj dalej „Tylko koni żal. O bałtyjskich pochówkach końskich i ich pochodzeniu”

Ofiary z ludzi i rodzina wśród elit kultury Moche. Tajemnice Cao Viejo.

 

Elitarny pochówek Señory de Cao budził emocje archeologów od momentu jej odkrycia w 2006 roku. Najnowsze badania genetyczne sprawiły jednak, że równie interesujące okazały się być pochówki jej towarzyszące. Analizy antycznego DNA wykazały, że we wszystkich czterech grobach odkrytych w Huaca Cao Viejo spoczywali blisko spokrewnieni przedstawiciele elit kultury Moche. Najbardziej intrygującym wynikiem tych badań jest odkrycie, że wśród krewnych znaleziono również dwie młodociane ofiary złożone w rytualnym geście i pochowane razem z przedstawicielami ich najbliższej rodziny.

Czytaj dalej „Ofiary z ludzi i rodzina wśród elit kultury Moche. Tajemnice Cao Viejo.”

Skarb, brąz i sznury. Analiza znaleziska skarbu brązowego z Susza

Znaleziska skarbów to jedne z najbardziej ekscytujących archeologicznie odkryć. Są one cenne nie tylko ze względu na swoje nad wyraz atrakcyjne walory ilościowe i estetyczne, ale też z powodu olbrzymiej wartości naukowej. Nie inaczej było w przypadku znaleziska z okolic Susza, miasta położonego w województwie warmińsko-mazurskim. Odnaleziono tam brązowe przedmioty metalowe, które badacze uznali za składowe pasa kobiecego. Znalezisko to dostarcza także innych cennych informacji, między innymi o produkcji organicznych elementów ozdób z późnej epoki brązu, a także o kontaktach między Skandynawią a ziemiami Pojezierza Iławskiego.

Czytaj dalej „Skarb, brąz i sznury. Analiza znaleziska skarbu brązowego z Susza”

Wojowie i łucznicy z Tollense. Co groty strzał mówią nam o pochodzeniu ludzi?

Bitwa nad rzeką Tollense była największą znaną potyczką z europejskiej epoki brązu. Szczątki kilku tysięcy wojowników odkryto przypadkowo w 1996 roku w okolicy wsi Weltzin w rejonie Meklemburgii-Pomorza Przedniego. Pomimo skali potyczki dysponujemy bardzo małą liczbą danych na temat przyczyn i celów tej bitwy. Co więcej, wciąż bardzo mało wiemy o tym, kim byli i skąd pochodzili uczestnicy tego pełnoskalowego starcia. Odpowiedź na część z tych pytań odnajdziemy w nowej publikacji czasopiśmie „Antiquity”.

Czytaj dalej „Wojowie i łucznicy z Tollense. Co groty strzał mówią nam o pochodzeniu ludzi?”

Archeowieści – kompleksowo o ludzkich dziejach

Archeowieści.pl zostały niedawno nominowane w finale XX edycji konkursu Popularyzator Nauki Polskiej Agencji Prasowej, w kategorii Zespół.

Z tej okazji mieliśmy okazję udzielić PAP wywiadu na temat naszej działalności:

Archeologiczne newsy, oryginalne teksty popularnonaukowe, udostępniane w wolnym dostępie pakiety edukacyjno-informacyjne, promocja lokalnych wydarzeń archeologicznych, a także dokonań polskich badaczy po angielsku. Reaktywowany w 2021 r. portal Archeowieści.pl jest finalistą konkursu Popularyzator Nauki – w kategorii Zespół. Czytaj dalej „Archeowieści – kompleksowo o ludzkich dziejach”

Nowe szaty cesarza. Badania nad farbiarstwem w Państwie Środka

Tekstylia towarzyszą nam niemalże w każdym etapie życia codziennego. Cenimy je nie tylko za funkcjonalność, ale za ich aspekty wizualne. Kolorystyczny szał i moda nie są bynajmniej nowym fenomenem kulturowym. W Państwie Środka tradycja tkacka i farbiarska rozwijała się przez całe tysiąclecia, aby stać się istnym kanonem. Odzwierciedlał on nie tylko bogatą symbolikę kultury Chin, ale także określały status społeczny. W dzisiejszym tekście opowiemy o najnowszych badaniach naukowców z Chin nad farbiarstwem z okresu dynastii Ming i Qing. Zastosowanie przez nich szeregu analiz spektrometrycznych pozwoli nam lepiej zrozumieć warsztat dawnych arcymistrzów rzemiosła, jakim jest farbiarstwo.

Czytaj dalej „Nowe szaty cesarza. Badania nad farbiarstwem w Państwie Środka”

Baobaby pamięci giną na naszych oczach. Jak zmiany klimatyczne niszczą dziedzictwo kulturowe

W kontekście dyskusji o skutkach antropopresji rzadko mówi się o tym, jaki wpływ na dziedzictwo kulturowe mają zmiany klimatyczne. Na pewno znacznie częściej rozmawia się o zagrożeniu dla nadmorskich miast i zabytków niż o wpływie na krajobraz kulturowy. Drzewa, w tym baobaby australijskie wydają się być zupełnie niezwiązane z dziedzictwem ludzkości, jednak przykład z północno-zachodniej Australii sprawia, że powinniśmy zmienić nasz sposób myślenia i zrozumieć, że zagrożenia klimatyczne to także groźba dla spuścizny kulturowej.

Czytaj dalej „Baobaby pamięci giną na naszych oczach. Jak zmiany klimatyczne niszczą dziedzictwo kulturowe”

Kokaina, marihuana, opium i inne używki w XVII-wiecznym Mediolanie

Opiaty, kokaina i marihuana. Według danych Statista z 2021 to właśnie te trzy substancje są najbardziej popularnymi środkami psychoaktywnymi na świecie. Popkultura doprowadziła do tego, że ich zażywanie kojarzy nam się dzisiaj głównie z drugą połową XX wieku i funkcjami czysto rekreacyjnymi. Dane archeologiczne dostarczają nam jednak dowodów, które przeczą temu stwierdzeniu. Kiedy i w jakim celu substancje te zaczęto wykorzystywać w Europie. Cennych informacji w tym temacie dostarczają nam badania z XVII-wiecznego cmentarzyska przyszpitalnego w Mediolanie.

Czytaj dalej „Kokaina, marihuana, opium i inne używki w XVII-wiecznym Mediolanie”