Infomacje ze świata archeologii
Pochodzenie i kluczowe aspekty wykonania Wenus z Willendorfu, mającej około 30 000 lat, pozostawały tajemnicą przez ponad stulecie od czasu jej odkrycia. Na podstawie wyników najnowszych badań wykorzystujących mikrotomografia komputerowa udało się ustalić szczegóły związane z wykonaniem tej figurki.
Czytaj dalej „Wenus z Willendorfu: Znamy pochodzenie najsławniejszej kobiety paleolitu”
W finale konkursu o nagrodę Europejskiej Rady ds. Badań „Public Engagement with Research Award” w kategorii INSPIRE znalazł się projekt dr hab. Artura Obłuskiego, ERC Starting Grant UMMA, realizowanego w Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW. Nagroda wręczana jest zdobywcom grantów ERC, którzy podczas realizacji projektów wykazali się doskonałością w zakresie angażowania społeczności spoza świata nauki.
W puli nagród jest również wyróżnienie publiczności, o którym zdecyduje głosowanie w mediach społecznościowych – potrwa ono do dnia ceremonii, zwycięzca ogłoszony zostanie 14 lipca br. podczas uroczystości wręczenia trzech nagród głównych. Nasi czytelnicy mogą pomóc wygrać jedynemu polskiemu projektowi znajdującymi się w finale!
Na projekt można zagłosować na stronie: https://pollunit.com/polls/lhcrptmbiaac9v6i3tobjq?embed=1
Czytaj dalej „Polski projekt w finale konkursu Europejskiej Rady ds. Badań”
Do czasów projektu IMAGMA panowało w nauce powszechne przekonanie, że początki pieniądza germańskiego datowane są na koniec V i VI wieku, czasy osiedlanie się społeczności germańskich na obszarach Cesarstwa Zachodniorzymskiego. Nowe ustalenia badaczy jednoznacznie udowodniły niesłuszność tego poglądu. Dokonano przełomowego odkrycia: korzenie pieniądza germańskiego należy przesunąć co najmniej o dwa wieki wstecz, do drugiej połowy III wieku i lokować na innych terytoriach – obszarach zachodniej Ukrainy.
Novae to rzymski obóz położony nad Dunajem, w północnej Bułgarii. Został założony w I w. n.e. W byłej fortecy legionowej znajdują się między innymi pozostałości sztabu Legionu I Italskiego, fortyfikacje, a w jego pobliżu osiedla cywilne oraz nekropole. Od przeszło 80 lat badania na stanowisku prowadzą polscy i bułgarscy archeolodzy.
W dniu 28 czerwca (wtorek) o godz. 17.00 odbędzie się uroczyste otwarcie wystawy poświęconej badaniom archeologicznym Ekspedycji Wydziału Archeologii UW w Novae. Wystawa będzie prezentowana w ogrodach Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie przy ul. Dobrej 56/66 do 10 lipca 2022 r.
Rekonstrukcja pochówku kobiety z Novae, odkryty podczas badań Ekspedycji Wydziału Archeologii UW w 2018 roku
© D. Wojnowska, bez możliwości przedruku
Czytaj dalej „[WYSTAWA] Novae – badania Ekspedycji Wydziału Archeologii UW”
Co to jest numizmatyka i czym się dziś zajmuje? Jakie miejsce w badaniach nad przeszłością zajmują analizy numizmatyczne? Co nam daje wiedza z zakresu numizmatyki, o czym mówią nam dawne monety? Kiedy rozpoczęła się produkcja pieniądza monetarnego, dlaczego on się pojawił, dlaczego właśnie w takiej a nie innej formie? Jak pozyskuje się i bada pieniądz monetarny? Kolekcjonerstwo a numizmatyka – co je łączy? Numizmatyka a archeologia – jak te dwie specjalności ze sobą współpracują? Gabinet Numizmatyczny Muzeum Narodowego w Krakowie – co to za instytucja i jakie posiada zbiory? Jak pracuje nowoczesny numizmatyk? Czy są jakieś nowe nurty/metody badawcze w ramach numizmatyki? Czy rozwój technologii jest widoczny w badaniach numizmatycznych?
Czytaj dalej „Zły szeląg i złamany grosz. O pieniądzu i jego historii”
Promontory Cave to ważne stanowisko jaskiniowe położone w stanie Utah. Odnaleziono tam wiele dobrze zachowanych zabytków organicznych, a jednym z najliczniejszych artefaktów były skórzane mokasyny. Najnowsze badania pozwoliły na precyzyjne określenie nie tylko gatunku zwierzęcia, ale także płci osobników, z których szczątków wykonano prekolumbijskie obuwie. Badacze sugerują, że wyraźna przewaga skór samic wskazuje na preferowanie tego rodzaju surowca przez przodków ludów Navajo i Apaczów, zamieszkujących Promontory Cave.
Czytaj dalej „These boots are made for walking. Skórzane mokasyny z Promontory Cave”
Kolorowe płatki róż, jaśminu, bzu, polnych maków, chabrów, liście paproci czy ścięta trawa – ma być kolorowo, pachnąco i pięknie! W Spycimierzu (woj. łódzkie), Kluczu, Olszowej, Zalesiu Śląskim i Zimnej Wódce (woj. opolskie) kultywowana jest tradycja obchodzenia Bożego Ciała związana z tworzeniem kwietnych dywanów. Piękne kompozycje kwiatowe, układane rokrocznie w tych parafiach stanowią nie tylko dopełnienie tradycji i oprawę uroczystej procesji, ale są również atrakcją dla turystów, wpisaną w niematerialne dziedzictwo kulturowe.
Sól to substancja niezbędna do przeżycia. Majowie, egzystujący w gorącym i wilgotnym klimacie, potrzebowali stałych jej dostaw. Sól wykorzystywana była przez nich do konserwacji żywności, odprawiania rytuałów i poprawiania smaku jedzenia. W epoce klasycznej (250–909 roku n.e.), w miarę rozrostu populacji w wielkich ośrodkach na Nizinach Majów, wartość soli dramatycznie wzrosła. Produkcją soli zajmowały się na szeroką skalę żupy solne na północy półwyspu Jukatan. Proces ten, indukowany energią Słońca, polegał na odparowywaniu solanki, co było możliwe dzięki suchemu klimatowi na północnych Nizinach Majów.’
Wytwarzanie soli na południowych Nizinach Majów, gdzie klimat jest znacznie bardziej wilgotny, wyglądało inaczej. Solankę odparowywano nad ogniem, a produkcja ograniczona była jedynie do kilku śródlądowych źródeł, takich jak Salinas de los Nueves Cerros na południu Gwatemali. Skorzystały na tym przybrzeżne społeczności Majów. Na terenie dzisiejszego Belize taką rolę pełniły Paynes Creek Salt Works czy Placencia Lagoon Salt Works, a prekolumbijskie naturalne porty – przykładowo Wild Cane Cay czy Frenchman Cay – transportowały sól i inne dobra wzdłuż wybrzeży. Heather I. McKillop i E. Cory Sills uważają, że warzelnicy, działający na terenie wybrzeża dzisiejszego Belize, byli niezależnymi specjalistami, pozostającymi poza kontrolą królewskich dynastii z ośrodków wewnątrz lądu. Sól natomiast pełniła rolę środka płatniczego – jednego z kilku powszechnie używanych przez Majów. Czytaj dalej „Atz’aam sól jako kryptowaluta Majów? Archeologia podwodna w Belize”
Czytaj dalej „Czym są rondele? O niezwykłych odkryciach z Nowego Objezierza”
Archeologia od dawna nie jest już nauką, która zajmuje się jedynie badaniami nad monumentalnymi budowlami i bogatymi grobowcami. Coraz częściej celem wykopalisk oraz późniejszych analiz jest próba odtworzenia życia codziennego. Dużą uwagę poświęca się kwestii stanu zdrowia w przeszłości, a w szczególności chorobom i tym jak wpłynęły na życie naszych przodków. Rak od lat utrzymuje się w czołówce przyczyn zgonów na świecie. World Health Organization szacuje, że w 2020 roku ponad 19 milionów ludzi zachorowało, a prawie 10 milionów zmarło na raka. Pośród najbardziej znanych czynników ryzyka, które mogą spowodować pojawienie się choroby, są między innymi wiek, alkohol, dieta, słońce oraz czynniki zakaźne, przykładowo wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) i Helicobacter pylori.
