Chełm, pasożyty, dieta i higiena, czyli przez żołądek w przeszłość

Gdy obudziłam się 6 grudnia 2022 roku, nawet nie przypuszczałam, że tego dnia Narodowe Centrum Nauki sprawi mi wyjątkowy mikołajkowy prezent. Otrzymałam grant Preludium, który pozwolił mi realizować moje badania. Od tego wydarzenia minęły już dwa lata, a ponieważ koniec roku sprzyja podsumowaniom, to doskonały moment, aby podzielić się naukowymi osiągnięciami, które udało się zrealizować w ramach projektu. Jednym z ciekawszych zagadnień badanych przez archeologów jest życie codzienne ludzi w przeszłości. Przydatnym źródłem wiedzy na ten temat są źródła pisane. Jednak nie każde z polskich miast dysponuje zachowanym zasobem dokumentów czy wzmianek na swój temat. Ale co najważniejsze, teksty źródłowe często nie opisują życia wszystkich grup społecznych, które tam mieszkały. Badania archeologiczne mogą pomóc uzupełnić lukę w wiedzy o przeszłości. W celu odpowiedzenia na coraz bardziej szczegółowe pytania archeolodzy sięgają po metody z pogranicza wielu dyscyplin i dziedzin.  Celem mojego projektu jest zbadanie diety i higieny ludzi żyjących w Nowożytnej Polsce i pochowanych na cmentarzu przy ulicy Lubelskiej 72a w mieście Chełm. Oprócz analizy tekstów historycznych i ludzkich szczątków, ważnym źródłem informacji dla projektu są pasożyty, a konkretnie ich jajeczka. Ale zacznijmy od początku!

Czytaj dalej „Chełm, pasożyty, dieta i higiena, czyli przez żołądek w przeszłość”

Kolaps cywilizacji? To zawsze nieprosta historia. Rozmowa z prof. Adamem Izdebskim

Czy gwałtowna zmiana klimatu zawsze wywołuje kryzys cywilizacji? Czy optymalizacja chroni ją przez upadkiem? Czy istnieją jakieś uniwersalne prawa kolapsów? Rozmowa z prof. dr. hab. Adamem Izdebskim, badaczem historii środowiskowej późnej starożytności i Bizancjum.

Czytaj dalej „Kolaps cywilizacji? To zawsze nieprosta historia. Rozmowa z prof. Adamem Izdebskim”

Tuż obok biło serce miasta. Historia kościoła św. Wojciecha

Muzeum Archeologiczne w Krakowie serdecznie zaprasza na otwarcie nowej wystawy w podziemiach zabytkowego kościoła św. Wojciecha, położonego na Rynku Głównym w Krakowie. 

Otwarcie wystawy odbędzie się dzisiaj, czyli w dniu 29 sierpnia (czwartek) o godzinie 12:00 w sali konferencyjnej gmachu głównego Muzeum przy ul. Senackiej 3. Po części oficjalnej zaplanowane jest przejście na ekspozycję.

© Muzeum Archeologiczne w Krakowie

Czytaj dalej „Tuż obok biło serce miasta. Historia kościoła św. Wojciecha”

Szorstki los „pupila”. Kot i jego dola w czasach średniowiecza

Kot może nie jest najlepszym przyjacielem człowieka, ale jego urok i niezależność plasują go w ścisłej czołówce pupili. Współcześnie coraz rzadziej pełnią one rolę regulatorów populacji gryzoni i stają się naszymi (co najmniej) współlokatorami. Nie można także bagatelizować znamienitej pozycji i powszechności zdjęć czy nagrań z kotami w mediach społecznościowych. Ale czy kocie życie zawsze było tak sielskie? Jak wiemy, koty otaczane były czcią w starożytnym Egipcie. Ale jaki był los tych zwierząt w okresie średniowiecza? Najnowsze wyniki badań opublikowane w Journal of Archaeological Science: Reports wskazują, że koty z centralnej Portugalii raczej nie marzą o wynalezieniu wehikułu czasu i cofnięciu się w czasie do XIII-wiecznej Europy.

Czytaj dalej „Szorstki los „pupila”. Kot i jego dola w czasach średniowiecza”

Grimfrost Podcast: popularyzacja wiedzy o Wikingach najwyższych lotów

Grimfrost to szwedzka firma założona w 2014 roku, którą można by określić jako „przedsiębiorstwo rekonstruktorskie”. Zajmują się tworzeniem replik przedmiotów z okresu wikińskiego, ale także oferują rękodzieło inspirowane słynnymi mieszkańcami półwyspu Skandynawskiego.  Ich produkty można docierały do aktorów w takich hitowych produkcjach jak „Gra o tron” czy „Wikingowie”. Misja Grimfrost to także promocja dziedzictwa i popularyzacja merytorycznej wiedzy o okresie wikińskim (a także wcześniejszych epokach!). W ramach swojej działalności w kwietniu tego roku opublikowali pierwszy odcinek podcastu „Grimfrost Podcast”.  Zapraszani goście jak i świetnie zaplanowane scenariusze odcinków skutkują tym, że produkcja Grimfrost charakteryzuje się bardzo wysokim poziomem jakościowym i merytorycznym. W związku z tym jako redakcja Archeowieści możemy z czystym sumieniem polecić przesłuchanie dotychczasowych odcinków podcastu!

Czytaj dalej „Grimfrost Podcast: popularyzacja wiedzy o Wikingach najwyższych lotów”

Europejskie Dni Archeologii i Przegląd Filmowy w Chodliku

Europejskie Dni Archeologii  to coroczne wydarzenie o charakterze międzynarodowym, organizowane w celu zwiększenia świadomości o dziedzictwie kulturowym oraz archeologii. W ramach tych dni prezentowane są badania archeologiczne prowadzone w różnych regionach Polski – na poziomie lokalnym. W Chodliku, na Lubelszczyźnie, organizowany jest także Przegląd Filmów Archeologicznych. Dzięki temu wydarzeniu mieszkańcy i turyści mają okazję zapoznać się z historią regionu i metodami pracy archeologów, a także uczestniczyć w warsztatach i dyskusjach.

Czytaj dalej „Europejskie Dni Archeologii i Przegląd Filmowy w Chodliku”

Miecz Siemowita raz jeszcze

Wczorajszy wpis był żartem primaaaprilisowym. Napis runiczny nie został wykonany we wczesnym średniowieczu na mieczu Siemowita, tylko dwa tygodnie temu na różowym plastikowym nożyku, a następnie lekko zatarty za pomocą pilnika do paznokci. Fotografia została wreszcie poddana obróbce w programie GIMP, dzięki czemu wygląda jak radiogram o słabej rozdzielczości. W efekcie nożyk kosztujący (po przecenie) 5 groszy dołączył do grona tak słynnych inskrypcji, jak kamień z Kensington albo kamienie mikorzyńskie.

Czytaj dalej „Miecz Siemowita raz jeszcze”