Genealogia rodów pradziejowych zapisana na kamiennych płytkach

Niewielkie zdobione motywami geometrycznymi płytki z kamienia znajdowane w setkach egzemplarzy na Półwyspie Iberyjskim przynajmniej od początków XIX wieku, wciąż stanowią prawdziwą zagwozdkę badawczą. Pierwsze teorie na temat ich przeznaczenia zaproponowano już w 1878 roku, widząc w nich amulety, insygnia i obiekty kultowe. Czym faktycznie były niewielkie przedmioty odnajdywane tak licznie przede wszystkim w kontekstach grobowych? Odpowiedzi na to pytanie udzielili niedawno badacze z University of Iowa. Artykuł naukowy opublikowano na łamach prestiżowego czasopisma European Journal of Archaeology.

Czytaj dalej „Genealogia rodów pradziejowych zapisana na kamiennych płytkach”

4. Poznań Young Researchers’ Archaeology Conference (PYRAC)

6-8 marca 2025 roku, po raz czwarty na Wydziale Archeologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu odbędzie się Poznań Young Researchers’ Archaeology Conference (PYRAC). W poprzednich edycjach konferencja zgromadziła liczne grono młodych badaczy z całego świata, stając się znakomitą platformą do wymiany idei, prezentacji wyników badań i nawiązywania kontaktów naukowych.

Czytaj dalej „4. Poznań Young Researchers’ Archaeology Conference (PYRAC)”

Chełm, pasożyty, dieta i higiena, czyli przez żołądek w przeszłość

Gdy obudziłam się 6 grudnia 2022 roku, nawet nie przypuszczałam, że tego dnia Narodowe Centrum Nauki sprawi mi wyjątkowy mikołajkowy prezent. Otrzymałam grant Preludium, który pozwolił mi realizować moje badania. Od tego wydarzenia minęły już dwa lata, a ponieważ koniec roku sprzyja podsumowaniom, to doskonały moment, aby podzielić się naukowymi osiągnięciami, które udało się zrealizować w ramach projektu. Jednym z ciekawszych zagadnień badanych przez archeologów jest życie codzienne ludzi w przeszłości. Przydatnym źródłem wiedzy na ten temat są źródła pisane. Jednak nie każde z polskich miast dysponuje zachowanym zasobem dokumentów czy wzmianek na swój temat. Ale co najważniejsze, teksty źródłowe często nie opisują życia wszystkich grup społecznych, które tam mieszkały. Badania archeologiczne mogą pomóc uzupełnić lukę w wiedzy o przeszłości. W celu odpowiedzenia na coraz bardziej szczegółowe pytania archeolodzy sięgają po metody z pogranicza wielu dyscyplin i dziedzin.  Celem mojego projektu jest zbadanie diety i higieny ludzi żyjących w Nowożytnej Polsce i pochowanych na cmentarzu przy ulicy Lubelskiej 72a w mieście Chełm. Oprócz analizy tekstów historycznych i ludzkich szczątków, ważnym źródłem informacji dla projektu są pasożyty, a konkretnie ich jajeczka. Ale zacznijmy od początku!

Czytaj dalej „Chełm, pasożyty, dieta i higiena, czyli przez żołądek w przeszłość”

Granty ERC dla archeologów i historyków z Uniwersytetu Warszawskiego!

W dniu 3 grudnia Europejska Rada ds. Badań Naukowych (European Research Council, ERC) ogłosiła wyniki konkursu na granty Consolidator, którego laureatką została prof. Małgorzata Kot z Wydziału Archeologii UW. Jest to jedyny grant Consolidator przyznany w tym roku polskiej instytucji. Co więcej,  pierwszy w historii grant ERC Synergy dla Uniwerystetu Warszawskiego otrzymał prof. Adam Izdebski z Wydziału Artes Libreales.

Czytaj dalej „Granty ERC dla archeologów i historyków z Uniwersytetu Warszawskiego!”

Nowe badania w Kuwejcie: figurka sprzed 7 tys. lat i lokalna produkcja ceramiki

Kuwejcko-Polska Misja Archeologiczna zakończyła właśnie tegoroczny sezon badań na stanowisku Bahra 1 na pustyni Al-Subiyah w północnym Kuwejcie. Datowane na połowę VI tysiąclecia p.n.e. stanowisko jest jedną z najstarszych i największych znanych osad na Półwyspie Arabskim.

Czytaj dalej „Nowe badania w Kuwejcie: figurka sprzed 7 tys. lat i lokalna produkcja ceramiki”

Nie żyje gigant światowej archeologii. Prof. Lord Colin Renfrew zmarł w wieku 87 lat

W niedzielę 24 listopada świat archeologii zatrzymał się na wieść o śmierci jednego z najwybitniejszych światowych archeologów wszechczasów. W wieku 87 lat zmarł prof. Lord Colin Renfrew (1937-2024), pionier archeologii kognitywnej, badacz prehistorycznych cywilizacji, twórca wielu teorii naukowych oraz prac odnoszących się do metodyki datowania radiowęglowego, paleolingwistyki, archeogenetyki, neuroarcheologii oraz ochrony stanowisk archeologicznych, poinformowała w niedzielę 24 listopada administratorka grupy The Prehistoric Society.

Czytaj dalej „Nie żyje gigant światowej archeologii. Prof. Lord Colin Renfrew zmarł w wieku 87 lat”

Wojowie i łucznicy z Tollense. Co groty strzał mówią nam o pochodzeniu ludzi?

Bitwa nad rzeką Tollense była największą znaną potyczką z europejskiej epoki brązu. Szczątki kilku tysięcy wojowników odkryto przypadkowo w 1996 roku w okolicy wsi Weltzin w rejonie Meklemburgii-Pomorza Przedniego. Pomimo skali potyczki dysponujemy bardzo małą liczbą danych na temat przyczyn i celów tej bitwy. Co więcej, wciąż bardzo mało wiemy o tym, kim byli i skąd pochodzili uczestnicy tego pełnoskalowego starcia. Odpowiedź na część z tych pytań odnajdziemy w nowej publikacji czasopiśmie „Antiquity”.

Czytaj dalej „Wojowie i łucznicy z Tollense. Co groty strzał mówią nam o pochodzeniu ludzi?”

Archeowieści – kompleksowo o ludzkich dziejach

Archeowieści.pl zostały niedawno nominowane w finale XX edycji konkursu Popularyzator Nauki Polskiej Agencji Prasowej, w kategorii Zespół.

Z tej okazji mieliśmy okazję udzielić PAP wywiadu na temat naszej działalności:

Archeologiczne newsy, oryginalne teksty popularnonaukowe, udostępniane w wolnym dostępie pakiety edukacyjno-informacyjne, promocja lokalnych wydarzeń archeologicznych, a także dokonań polskich badaczy po angielsku. Reaktywowany w 2021 r. portal Archeowieści.pl jest finalistą konkursu Popularyzator Nauki – w kategorii Zespół. Czytaj dalej „Archeowieści – kompleksowo o ludzkich dziejach”

Nowe szaty cesarza. Badania nad farbiarstwem w Państwie Środka

Tekstylia towarzyszą nam niemalże w każdym etapie życia codziennego. Cenimy je nie tylko za funkcjonalność, ale za ich aspekty wizualne. Kolorystyczny szał i moda nie są bynajmniej nowym fenomenem kulturowym. W Państwie Środka tradycja tkacka i farbiarska rozwijała się przez całe tysiąclecia, aby stać się istnym kanonem. Odzwierciedlał on nie tylko bogatą symbolikę kultury Chin, ale także określały status społeczny. W dzisiejszym tekście opowiemy o najnowszych badaniach naukowców z Chin nad farbiarstwem z okresu dynastii Ming i Qing. Zastosowanie przez nich szeregu analiz spektrometrycznych pozwoli nam lepiej zrozumieć warsztat dawnych arcymistrzów rzemiosła, jakim jest farbiarstwo.

Czytaj dalej „Nowe szaty cesarza. Badania nad farbiarstwem w Państwie Środka”