Opieka nad Tungul czyli o unikatowych malowidłach w Starej Dongoli

Stara Dongola (staronubijska Tungul) to stolica Makurii, jednego z najznamienitszych państw afrykańskiego średniowiecza. Badania w tym mieście, zapoczątkowane przez prof. Kazimierza Michałowskiego, właściwie co roku dostarczają przełomowych wyników. Tak się stało również w ostatnim sezonie wykopaliskowym projektu Starting Grant „UMMA – Urban Metamorphosis of the community of a Medieval African capital city” finansowanego przez Europejską Radę ds Badań, realizowanego przez zespół pod kierownictwem dr hab. Artura Obłuskiego z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW.

Archeolodzy Dr Lorenzo de Lellis i dr Maciej Wyżgoł niespodziewanie natknęli się na enigmatyczny zespół pomieszczeń z cegły suszonej, którego wnętrza pokryte były scenami figuralnymi unikatowymi w malarstwie chrześcijańskim.

Scena z królem Dawidem, fot. A. Chlebowski, CAŚ

Czytaj dalej „Opieka nad Tungul czyli o unikatowych malowidłach w Starej Dongoli”

50-lecie utworzenia Instytut Archeologii UJ

W 2021 roku Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego obchodził 50-lecia utworzenia. Niefortunny pandemiczny rok przyczynił się, że konferencja z tej okazji odbywała się w formie zdalnej. Jednak teraz mamy okazję posłuchać mentorów Instytutu Archeologii UJ, jak wspominają czasy swoich studiów oraz opowiadają o początkach placówki.

Historyczne budynki Collegium Minus i Collegium Maius w XVIII w., mal. Halina Kostecka (akwarela na podstawie starych sztychów Michała i Teodora Baltazara Stachowiczów w zbiorach Collegium Maius UJ)
© J. Kozina, za stroną Instytutu Archeologii UJ

Czytaj dalej „50-lecie utworzenia Instytut Archeologii UJ”

[Z Archiwum] Czy leci z nami archeolog?

W listopadzie 2022 r. Narodowy Instytut Dziedzictwa ogłosił nowy program AZP+. W ramach wdrażania programu NID przygotował liczne szkolenia z nieinwazyjnego zarządzania dziedzictwem, m.in. z użycia fotografii lotniczej w archeologii.

Czym jest jednak archeologia lotnicza? Czy zajmuje się odkopywaniem wraków samolotów? A może poszukiwanie starożytnych maszyn latających?Naszym czytelnikom przypominamy krótki film wprowadzający widza w świat jednej z najbardziej niezwykłych metod odkrywania przeszłości: “Czy leci z nami archeolog?”

Czy leci z nami archeolog - YouTube

Czytaj dalej „[Z Archiwum] Czy leci z nami archeolog?”

Grodzisko Piotrówka w Radomiu w świetle badań archeologicznych 2010-2013 r.

Grodzisko Piotrówka zlokalizowane w Radomiu powstało w 2 połowie X wieku w celu strzeżenia brodu na rzece Mlecznej na skrzyżowaniu szlaków handlowych wiodących z Małopolski na Mazowsze i przez Lublin na Ruś. Zapraszamy dzisiaj na film opowiadający o stratygrafii i chronologii  tego stanowiska.

Fragment okładki
Fragment okładki książki “Grodzisko Piotrówka w Radomiu w świetle badań archeologicznych 2010-2013 Część I: stratygrafia i chronologia”, M. Trzeciecki, M. Auch, K. Stańczuk, IAE PAN
rys. W. Zientek
na licencji CC BY-SA 3.0

Czytaj dalej „Grodzisko Piotrówka w Radomiu w świetle badań archeologicznych 2010-2013 r.”

Egipskie hieroglify odkryte w Starej Dongoli w Sudanie

Podczas tegorocznych badań w Starej Dongoli (Sudan) ekspedycja Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego pod kierunkiem dr. hab. Artura Obłuskiego natrafiła na niespodziewane znalezisko. To elementy architektoniczne z faraońskiej świątyni.

Dr Dawid F. Wieczorek z blokiem kamiennym pochodzącym z egipskiej budowli
© D. F. Wieczorek/PCMA UW

Czytaj dalej „Egipskie hieroglify odkryte w Starej Dongoli w Sudanie”

Powstał Polski Komitet Nurkowania Naukowego!

W 2022 roku powstał Polski Komitet Nurkowania Naukowego. W jego skład weszło sześć instytucji, zajmujących się badaniami pod wodą. Są to: Instytut Oceanologii Polskiej Akademii Nauk, Wydział Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie, Instytut Biochemii i Biofizyki Polskiej Akademii Nauk oraz Centrum Archeologii Podwodnej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Badania archeologiczne Narodowego Muzeum Morskiego
© R. Domżał, opublikowano na licencji CC BY-NC-SA 4.0

Czytaj dalej „Powstał Polski Komitet Nurkowania Naukowego!”

Kupiec sztokholmski. Nowa tajemnica z dna jeziora Hammersø na Bornholmie

Wydział Archeologii (wcześniej Instytut Archeologii) Uniwersytetu Warszawskiego od kilku lat prowadzi rozpoznanie podwodne największego i najgłębszego jeziora Danii, a przy tym jedynego zbiornika polodowcowego na Bornholmie. Badania w latach 2019–2021 przyniosły ciekawe odkrycia militariów: późnośredniowiecznego grotu ze skrzydełkami i wąsami, topora oraz grotów bełtów kuszy, w niektórych przypadkach z zachowanymi fragmentami drewnianych promieni. Położenie bełtów pozwala wiązać je z epizodem militarnym, natomiast izolowane znalezisko grotu sugeruje raczej zabieg o charakterze ofiarnym.

Czytaj dalej „Kupiec sztokholmski. Nowa tajemnica z dna jeziora Hammersø na Bornholmie”

[WYWIAD] Wielka Piramida. Tajemnice Cudu Starożytności

UWAGA KSIĄŻKURS!

Do wygrania jeden z trzech egzemplarzy książki “Wielka Piramida”! Krzyżówka konkursowa znajduje się na koniec wywiadu. Więcej informacji na naszym profilu Facebook!

Czy o Wielkiej Piramidzie można napisać coś nowego? Jakie tajemnice jeszcze skrywa ten niezwykły cud starożytności? 8 lutego miała miejsce premiera książki Wydawnictwa Poznańskiego, gdzie możemy się dowiedzieć się o najnowszych badaniach oraz teoriach naukowców dotyczących jednego z najważniejszych zabytków starożytnego Egiptu.

Zapraszamy na wywiad z autorem – Szymonem Zdziebłowskim

Czytaj dalej „[WYWIAD] Wielka Piramida. Tajemnice Cudu Starożytności”

Wystawa archeologiczna „Świat bez granic”

Archeologiczne badania przełomu neolitu i epoki brązu w Polsce północno-wschodniej nie należą do najłatwiejszych. Jednym z powodów jest niedostępność terenu. Jest on gęsto zalesiony i poprzecinany sieciami rzek oraz rozsianymi po niemal całym obszarze mniejszymi bądź większymi jeziorami czy bagnami. Badania prowadzone w ostatnich latach dowodzą jednak, że jesteśmy w stanie zapełnić nieco ten archeologiczny krajobraz danymi, które wskazują na zachodzenie licznych zjawisk społecznych w pradziejach. Zostały one zaprezentowane w wystawie „Świat bez granic. Archeologiczne badania nad relacjami społecznymi na przełomie neolitu i epoki brązu w północno-wschodniej Polsce”. Pierwsza część prezentowana była w Starym BUW-ie na Uniwersytecie Warszawskim, a druga zostanie wyeksponowana w siedzibie PAN Muzeum Ziemi w Warszawie.

Czytaj dalej „Wystawa archeologiczna „Świat bez granic””

Nurkowanie dla Nauki!

W roku 2022 studenci Koła Naukowego Archeologii Podwodnej Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego zainaugurowali projekt „Nurkowanie dla Nauki”. Jest to cykl warsztatów, które pozwolą na zdobycie wiedzy i umiejętności i wzbogacą przygotowanie zawodowe kształconych przez UW archeologów podwodnych. Proponowane zajęcia są uzupełnieniem do oferty dydaktycznej Wydziału Archeologii UW. Uczestnicy spotkań nabywają dodatkowe kompetencje przydatne do uczestnictwa w praktykach terenowych oraz – w przyszłości – samodzielnego prowadzenia i organizowania podwodnych badań archeologicznych.

Część uczestników projektu „Nurkowanie dla Nauki”: Adrian Zwierzyński, Michalina Tarasiuk-Bereżańska, Klaudia Kuncewicz, Patrycja Ciesielska, Bartosz Czyżewski i Weronika Białek, Małgorzata Mileszczyk (PAP WA UW) oraz prowadząca warsztaty z pierwszej pomocy nurkowej Irena Kosowska
© M. Mileszczyk, opublikowano na licencji CC BY-NC-SA 4.0

Czytaj dalej „Nurkowanie dla Nauki!”