Rzadkie pochówki wtórne z zachodniego Meksyku

W 2005 oraz 2012 roku w dolinie Mascota w stanie Jalisco (zachodni Meksyk), na dwóch cmentarzyskach datowanych na środkowy okres preklasyczny (1500600 rok p.n.e.) El Embocadero II oraz Los Tanques natrafiono na sześć rzadkich pochówków wtórnych. Zmarli zostali pochowani ponownie, w formie starannie ułożonego zbioru kości, określanego terminem wrapped bundle burial. Ten specyficzny obrządek pogrzebowy związany jest z tradycją grobowców szybowych.

Pochówki z El Embocadero II. Widoczne tu są trzy pochówki osobników dorosłych wraz z wyposażeniem grobowym fot. Joseph Mountjoy, Rhodes J.A. Rhodes, J.B. Mountjoy, F.G. Cupul-Magaña, Understanding the wrapped bundle burials of West Mexico: A contextual analysis of Middle Formative mortuary practices, Ancient Mesoamerica, 27.2, s. 381 Reprodukcja za zgodą Cambridge University Press
Pochówki z El Embocadero II. Widoczne tu są trzy pochówki osobników dorosłych wraz z wyposażeniem grobowym
fot. Joseph Mountjoy, Rhodes
J.A. Rhodes, J.B. Mountjoy, F.G. Cupul-Magaña, Understanding the wrapped bundle burials of West Mexico: A contextual analysis of Middle Formative mortuary practices, Ancient Mesoamerica, 27.2, s. 381
Reprodukcja za zgodą Cambridge University Press

Czytaj dalej „Rzadkie pochówki wtórne z zachodniego Meksyku”

Nowo odkryta katedra w Dongoli – badania Polaków w Sudanie

Na pozostałości prawdopodobnie największego kościoła znanego ze średniowiecznej Nubii natrafili archeolodzy pracujący w Starej Dongoli w Sudanie. Nowo odkryta katedra mogła być siedzibą arcybiskupa zarządzającego hierarchią kościelną na przestrzeni ponad 1000 km, pomiędzy I a V kataraktą Nilu. Arcybiskupowi Dongoli podlegał m.in. biskup Faras, którego katedrę odkrył prof. Kazimierz Michałowski 60 lat temu.

Trójwymiarowa wizualizacja nowoodkrytego kompleksu il. CAŚ UW - A. Wujec
Trójwymiarowa wizualizacja nowo odkrytego kompleksu
il. CAŚ UW – A. Wujec

Czytaj dalej „Nowo odkryta katedra w Dongoli – badania Polaków w Sudanie”

Podcasty o Barbaricum

Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy w Pruszkowie prowadzi 10-15 minutowe podcasty o Barbaricum, dotyczące mieszkańców północnej i środkowej Europy u schyłku starożytności. 

Seria podcastów „Barbaricum – nieznana karta historii” trwa od 30 marca i rozpoczęła się audycją z dr hab. Jacekiem Andrzejowski, który opowiadał m.in. kim byli barbarzyńcy oraz kto i dlaczego właśnie tak ich określił.

W serii ukazały się już cykle dotyczące:

Czytaj dalej „Podcasty o Barbaricum”

Najstarsze wyobrażenie koła wodnego na mozaice z Apamei w Syrii

Pamięci Prof. Jean-Marie Dentzera (1935–2020)

Najstarsze wyobrażenie koła wodnego z czasów rzymskich odkryte zostało przez specjalistów z Uniwersytetu Warszawskiego. O tym sensacyjnym odkryciu pisały już media w wielu krajach w ciągu ostatnich tygodni. Tutaj dowiesz się  szczegółów na temat skradzionej mozaiki z Apamei.

Mozaika skradziona ze stanowiska Apamea autor nieznany; zdjęcie po obróbkach technicznych, własność autora publikacji wszystkie prawa zastrzeżone
Mozaika skradziona ze stanowiska Apamea
autor nieznany; zdjęcie po obróbkach technicznych, własność autora publikacji
wszystkie prawa zastrzeżone

Czytaj dalej „Najstarsze wyobrażenie koła wodnego na mozaice z Apamei w Syrii”

Uduszeni dymem. Masakra w jaskini Kan-Gohar, Iran

W 1342 r., podczas wojny domowej w Iranie, okrutny wódz Malek Aszraf zaatakował miasteczko Bawanat, którego mieszkańcy ukryli się w pobliskiej jaskini. Schronienie było trudno dostępne, więc napastnicy rozpalili przed wejściem wielkie ognisko. Uciekinierzy mogli skakać przez ogień, prosto w ręce żołnierzy, ale większość udusiła się dymem. Dziś archeolodzy odkrywają kolejne mroczne sekrety tej masakry analizując nadpalone kości znalezione w irańskiej jaskini Kan-Gohar.

Szczątki ludzkie (i kość zwierzęca) z irańskiej jaskini Kan-Gohar, obecnie w Ośrodku Medycyny Sądowej Prowincji Fars Fot. Mahsa Nadżafi
Szczątki ludzkie (i kość zwierzęca) z irańskiej jaskini Kan-Gohar,
obecnie w Ośrodku Medycyny Sądowej Prowincji Fars
Fot. Mahsa Nadżafi

Czytaj dalej „Uduszeni dymem. Masakra w jaskini Kan-Gohar, Iran”

[Z archiwum] Indyjscy archeolodzy znaleźli jedno z centrów indyjsko-rzymskiego handlu

Blisko 15 lat temu, w czerwcu 2006 r., zdecydowałem się na eksperyment, założyłem blog i opublikowałem pierwszy wpis poświęcony ogłoszonej właśnie prawdopodobnej lokalizacji starożytnego indyjskiego portu, do którego docierali rzymscy kupcy – tak swój pierwszy post wspomina Wojciech Pastuszka, założyciel portalu. Powracamy do pierwszej informacji, która zapoczątkowała kilkunastoletnią historię Archeowieści. Poniżej przypominamy jedno z najciekawszych znalezisk 2006 r., które zainspirowało wiele pytań na temat kontaktów handlowych pomiędzy Rzymem a Indiami.

Amfory na wystawie w muzeum wykopalisk Pattanam - Muziris fot. Vinayaraj (opublikowano na licencji CC BY-SA 4.0)
Amfory na wystawie w muzeum wykopalisk Pattanam – Muziris
fot. Vinayaraj
(opublikowano na licencji CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons)

Czytaj dalej „[Z archiwum] Indyjscy archeolodzy znaleźli jedno z centrów indyjsko-rzymskiego handlu”

Studnia wyschła! Zmiany klimatyczne a zmierzch wczesnohellenistycznego Berenike

W fortecy Berenike, nad brzegiem Morza Czerwonego, archeolodzy przebadali głęboką, wczesnohellenistyczną studnię. Jest to pierwsza tego typu konstrukcja znaleziona w tym rejonie. Jednak najciekawszy fakt związany jest z końcem jej funkcjonowania, być może spowodowanym przez zmiany klimatyczne – daleki efekt erupcji wulkanu.

Pozostałości instalacji hydraulicznych związanych ze studnią. Widok na południowy wschód fot. S.E. Sidebotham
Pozostałości instalacji hydraulicznych związanych ze studnią. Widok na południowy wschód
fot. S.E. Sidebotham

Czytaj dalej „Studnia wyschła! Zmiany klimatyczne a zmierzch wczesnohellenistycznego Berenike”

[WYWIAD] Ciąża niespodzianka. O egipskiej mumii kobiety w ciąży i jej badaniach

Obraz ze skanu TK mumii Tajemniczej Damy w trakcie badania
fot. Aleksander Leydo/Warsaw Mummy Project

Pozostajemy w kręgu tematu najnowszego odkrycia Warsaw Mummy Project – egipskiej mumii ciężarnej kobiety.

Wczoraj opisaliśmy znane mumie ciężarnych kobiet z innych kultur, jak i egipskie szkielety pochowane wraz z płodami.  Pamiętajmy, że raczej to nie odkrycia szczątków ciężarnych kobiet są zaskakujące, ale fakt, że jest ich tak mało.

Dzisiaj mieliśmy okazję porozmawiać z członkami zespołu Warsaw Mummy Project. Zadaliśmy im Wasze pytania, które pojawiały się w komentarzach pod postami. Naukowcy opowiadają o swoim odkryciu, jego kontekście oraz znaczeniu dla badań Starożytnego Egiptu.

Czytaj dalej „[WYWIAD] Ciąża niespodzianka. O egipskiej mumii kobiety w ciąży i jej badaniach”

Mumie i szkielety ciężarnych kobiet

Szkielet płodu
Szkielet płodu
Otis Historical Archives of “National Museum of Health & Medicine” (OTIS Archive 1)
(opublikowano na licencji Creative Commons Attribution 2.0 Generic)

Kilka dni temu świat obiegła wiadomość o dokonanym przez zespół Warsaw Mummy Project odkryciu płodu wewnątrz mumii kobiety znajdującej się w depozycie Muzeum Narodowego w Warszawie. Jest to niewątpliwie interesujące doniesienie, a mumia została bardzo starannie przebadana. Jednak wartość naukowa tego projektu jest mocno ograniczona przez brak informacji o miejscu pochodzenia mumii, a także jej niepewne datowanie.

Czytaj dalej „Mumie i szkielety ciężarnych kobiet”