[WYKŁAD] Niepublikowane dokumenty z Pathyris – demotyczne archiwum świątynne z Gebelein

Projekt Ptolemejskie Pathyris, finansowany przez Narodowe Centrum Nauki (program Polonez Bis 2, numer grantu 2022/45/P/HS3/01807) i realizowany w Instytucie Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN,  ma na celu rekonstrukcję, w oparciu o dane archiwalne, papirologiczne i geoprzestrzenne, układu urbanistycznego i architektury mieszkalnej miasta Pathyris, położonego około 30 km na południowy zachód od Luksoru, w mikroregionie Gebelein.

Wykład prof. Quacka, planowany na 18 lutego 2025, został przeniesiony na 02 kwietnia 2025, godzina 13.00.
Sala im. Marii Skłodowskiej-Curie (I piętro), Pałac Staszica, ul. Nowy Świat 72, 00-330 i online.
Link do spotkania online pozostaje bez zmian.

Czytaj dalej „[WYKŁAD] Niepublikowane dokumenty z Pathyris – demotyczne archiwum świątynne z Gebelein”

Skąd się wzięły koty: wykorzystanie badań DNA w archeozoologii

Dzięki badaniom mitochondrialnego DNA ustalono, że koty domowe wywodzą się z populacji kota nubijskiego, która jest bardzo rozpowszechniona terytorialnie. Inaczej niż w przypadku pochodzenia człowieka nie udało się ustalić jednej mitochondrialnej kociej Ewy, od której wywodziłaby się cała populacja. W przypadku kotów domowych takich Ew jest pięć, można więc wyróżnić pięć pierwotnych populacji kotów domowych, dwie azjatyckie i trzy afrykańskie. Najstarsza haplogrupa IV-A z Anatolii dotarła także do Europy Centralnej, w tym i do południowej Polski, już na przełomie mezolitu i neolitu. Kolejna haplogrupa IV-B występuje wyłącznie w Azji Zahodniej. Haplogrupa IV-C pierwotnie występowała w dolinie Nilu, od Egiptu aż po Burundi. Dziś należy do najszerzej spotykanych w Europie i Azji dzięki rozprzestrzenieniu w epoce klasycznej przy pomocy śródziemnomorskich: fenickich, etruskich, greckich kupców. Dwie pozostałe IV-D i IV-E są dość rzadkie.

Czytaj dalej „Skąd się wzięły koty: wykorzystanie badań DNA w archeozoologii”

Graffiti kiedyś i dziś. Co pisano na ścianach Dolnej Nubii?

W drugiej połowie kwietnia 2024 roku grupa studentów Uniwersytetu Warszawskiego wzięła udział w objeździe naukowym po Egipcie, zorganizowanym przez dr hab. Dobrochnę Zielińską i dr hab. Grzegorza Ochałę w ramach przedmiotu ogólnouniwersyteckiego Między Egiptem a Afryką. Nubijskie zabytki w Egipcie. Przedmiot rozpoczął się kilkoma miesiącami zajęć przygotowawczych na Wydziale Archeologii UW, po których nastąpił sam objazd naukowy po egipskiej części Dolnej Nubii: od Asuanu, przez Jezioro Nassera, razem ze świątyniami na jego brzegach, aż po Abu Simbel. Była to wyjątkowa okazja do dokładniejszego poznania lokalnych kultur i obserwacji wielu ich ciekawych elementów. Jednym z nich, na którym skupimy się w poniższym tekście, jest zjawisko graffiti.

Czytaj dalej „Graffiti kiedyś i dziś. Co pisano na ścianach Dolnej Nubii?”

Ptolemejskie Pathyris: prowincjonalne miasto w Egipcie

Ptolemejskie Pathyris znane jest z bogatego zbioru papirusów i ostrakonów, które przetrwały w znakomitym stanie, pogrzebane w ruinach miasta. W archiwach lokalnej świątyni, czy urzędu notarialnego, ale przede wszystkim zwykłych rodzin zamieszkujących miasto, pod koniec XIX i w przeciągu  XX wieku odkryto tysiące tekstów opisujących zwyczajne życie starożytnych Egipcjan. Bizneswoman, spór o spadek, czy niewyjaśnione morderstwo – to tylko początek tej historii.

I chociaż archeologia starożytnego Egiptu tradycyjnie skupiała się na grobowcach, świątyniach i zabytkach pozostawionych przez elity, to w ramach Projektu Ptolemejskie Pathyris chcemy to zmienić, pokazując, jak wiele możemy dowiedzieć się o zwykłych ludziach i ich codziennym życiu.

 

Czytaj dalej „Ptolemejskie Pathyris: prowincjonalne miasto w Egipcie”

W Warszawie odbyło się spotkanie młodych badaczy Egiptu i Nubii „Sympozjum Młodych Egiptologów”

W dniach 07 i 08 czerwca 2024 r. odbyła się studencko-doktorancka konferencja Sympozjum Młodych Egiptologów zorganizowana przez Studenckie Koło Naukowe Starożytnego Egiptu KEMET. Była to siódma edycja wydarzenia, które wznowiono po kilkuletniej przerwie. Celem spotkania było zintegrowanie społeczności studentów zainteresowanych tematyką starożytnego Egiptu i Nubii z różnych ośrodków badawczych. Uczestnicy pochodzili z Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW, Sapienza Universitá di Roma oraz Narodowej Akademii Nauk Ukrainy.

Czytaj dalej „W Warszawie odbyło się spotkanie młodych badaczy Egiptu i Nubii „Sympozjum Młodych Egiptologów””

“Polacy nad Nilem”: Polska archeologia w Egipcie i Sudanie

”Polacy nad Nilem” to wydarzenie o dość długiej tradycji. Pierwsza konferencja odbyła się w 2007 roku i od tamtej pory regularnie, zawsze w czerwcu, na Uniwersytecie Warszawskim spotykają się naukowcy prowadzący badania archeologiczne w Egipcie i Sudanie. W wydarzeniu uczestniczą archeolodzy, jak i specjaliści innych dziedzin współpracujący z archeologami z uczelni i instytutów badawczych w Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Wrocławiu i Gdańsku, a także z zagranicy.

Czytaj dalej „“Polacy nad Nilem”: Polska archeologia w Egipcie i Sudanie”

Płód znaleziony wewnątrz egipskiej mumii

Pod koniec grudnia w czasopiśmie International Journal of Osteoarchaeology ukazało się doniesienie o mumii, która na początku XX wieku została znaleziona w oazie na Pustyni Libijskiej w Egipcie i zidentyfikowana jako szczątki młodej kobiety zmarłej podczas porodu. Niedawno przeprowadzone badania radiologiczne ujawniły, że oprócz płodu, który prawdopodobnie utknął w kanale rodnym, był jeszcze drugi, który pozostał we wnętrzu ciała kobiety. Jest to pierwsza udokumentowana egipska mumia ciężarnej kobiety.

Czytaj dalej „Płód znaleziony wewnątrz egipskiej mumii”

Wystawa „Śladami polskich pionierów badań starożytnego Egiptu”

Prezydent Miasta Krakowa – Jacek Majchrowski oraz Dyrektor Muzeum Archeologicznego w Krakowie – Jacek Górski zapraszają na wydarzenia poświęcone prezentacji unikatowych egipskich zbiorów w Krakowie oraz sylwetki pierwszego polskiego egiptologa, krakowianina – Tadeusza Smoleńskiego.

Czytaj dalej „Wystawa „Śladami polskich pionierów badań starożytnego Egiptu””