W najnowszym numerze prestiżowego czasopisma Antiquity ukazał się artykuł poświęcony interdyscyplinarnym badaniom na stanowisku Ciepłe koło Gniewu – miejscu, które coraz wyraźniej jawi się jako kluczowy punkt w procesie włączania Pomorza do państwa Piastów. Nowe odkrycia dokonane na wspomnianym stanowisku– trzy grody, bogato wyposażone groby elity i złota moneta bizantyńska – pokazują, że już pod koniec X wieku Ciepłe było jednym z najważniejszych ośrodków w północnej Polsce.
W dniach 3–4 grudnia 2025 r. odbędzie się trzecia edycja międzynarodowej konferencji ETHER – Eternal Heritage / Wieczne Dziedzictwo. Jej celem jest integracja środowisk naukowych, instytucji kultury, administracji publicznej oraz sektorów kreatywnych wokół zagadnień związanych z digitalizacją i wykorzystaniem nowych technologii w ochronie dziedzictwa kulturowego.
Czytaj dalej „Międzynarodowa konferencja ETHER – Eternal Heritage / Wieczne Dziedzictwo”
Na temat odkryć archeologicznych w Zwoleniu, sposobach badań i tym, co naukowcy znaleźli i na co polski Neandertalczyk polował opowiadali dr hab. Katarzyna Pyżewicz – Wydział Archeologii UW i dr Witold Grużdź – Państwowe Muzeum Archeologicznej w Warszawie.
Czytaj dalej „„Chcemy zbadać, kiedy Neandertalczyk mieszkał w okolicach Radomia i Zwolenia””
Wczoraj z rana nic nie zapowiadało nowiny, a tu patrzcie no – gość ze stolicy. I to nie byle kto, a sam posłaniec mego brata! Wysoki, postawny, elegancja taka, że aż się zasromałam w lnianej spódnicy. List przyniósł, zaproszenie na koronacyję…
Czytaj dalej „Misja „Koronacja”. Zwiedzanie jak podróż w czasie”
Jesienią 2025 roku Zamek Królewski w Warszawie wraz z partnerami zaprasza do udziału w konferencjach naukowych poświęconych historii polskich królewien i ich roli na europejskim rynku matrymonialnym, działalności stronnictwa Czartoryskich i Poniatowskich, przemianom w architekturze zamkowej XVII wieku oraz archeologii w mazowieckich muzeach. Spotkania naukowe będą okazją do wymiany i popularyzacji wiedzy, dyskusji oraz prezentacji wyników badań.
Kiedy w 1987 roku w Poznaniu odbyła się pierwsza konferencja Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem w Polsce, a kilkanaście lat później – jej toruńska kontynuacja, nikt nie przypuszczał, że staną się one tak ważnymi punktami odniesienia dla całego środowiska. Dziś, po niemal czterech dekadach, wracamy do tej tradycji, by ponownie spojrzeć na kondycję badań nad wczesnym średniowieczem w Polsce – z nowej perspektywy, bogatszej o doświadczenia, metody i odkrycia ostatnich dwudziestu lat.
Czytaj dalej „Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem w Polsce – 40 lat później”
Biżuteria wykonywana zarówno z materiałów organicznych, jak i nieorganicznych jest jednym z najwcześniejszych i najpopularniejszych materialnych świadectw ludzkiej aktywności i kultury odkrywanych na stanowiskach archeologicznych na całym świecie. Kiedy słyszymy biżuteria, myślimy o tej wykonanej z cennych metali, kamieni szlachetnych lub muszli. Ale okazuje się, że nasi przodkowie wykonywali ozdoby wykorzystując zaskakująco szeroką gamę materiałów. W trakcie badań nad pochówkami z rozległej nekropoli kultury łużyckiej w Domasławiu, polscy naukowcy natrafili na dowody celowego deponowania w grobie chitynowych pancerzy chrząszczy nanizanych na źdźbło trawy. To wyjątkowe odkrycie rzuca nowe światło na kulturę społeczności zamieszkujących tereny Dolnego Śląska we wczesnej epoce żelaza.
Czytaj dalej „Ozdoba z chrząszczy. Unikatowe znalezisko z cmentarzyska ciałopalnego w Domasławiu”
Czy rolnictwo to najgorszy czy najlepszy wynalazek człowieka? Nauka o początkach uprawy roślin i hodowli zwierząt. Rozmowa z profesorem Markiem Nowakiem na temat najnowszych ustaleń dotyczących pierwszych rolników.
Czytaj dalej „Tajemnice pierwszych rolników. Rozmowa z profesorem Markiem Nowakiem”
Na początku września bieżącego roku w rubryce “Project Gallery” brytyjskiego czasopisma Antiquity ukazał się artykuł o wynikach wykopalisk zespołu archeologów z Wydziału Archeologii Uniwerystetu Warszawskiego oraz Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy w Pruszkowie na terenie Mazowieckiego Centrum Metalurgicznego (MCM). Ośrodek hutniczy rozciąga się na zachód od Warszawy, na Równinie Łowicko-Błońskiej, a jego datowanie obejmuje czas około przełomu er. Nowe badania prowadzone w ramach projektu Terra Ferrifera pokazują, że mazowieccy hutnicy wytwarzali żelazo na dużą skalę znacznie wcześniej, niż dotąd przypuszczano.
Zakończył się najważniejszy etap badań archeologicznych na terenie dawnej Cukrowni w Pruszczu Gdańskim. Zespół z Muzeum Archeologicznego w Gdańsku, pracujący na zlecenie dewelopera NDI Development, odkrył ponad 200 obiektów archeologicznych, które rzucają nowe światło na dziedzictwo tego regionu. Wyniki prac, które zaprezentowano 5 września 2025 roku w Domu Wiedemanna w Pruszczu potwierdzają, że już ponad dwa tysiące lat temu teren ten był ważnym ośrodkiem na bursztynowym szlaku.
