Kategoria: Archeologia podwodna

Opublikowane w

Czy Polacy mają w sobie celtycką krew?

W najnowszym odcinku „Polityki o historii” rozmawiamy o fascynujących odkryciach archeologicznych związanych z Celtami, którzy nie tylko byli doskonałymi wojownikami, ale i twórcami pierwszych monet i miast w Europie. Prof. Bartosz Kontny, specjalista od broni, archeolog z Uniwersytetu Warszawskiego, płetwonurek, opowiada o wyjątkowych znaleziskach, w tym celtyckim depozycie z III w. p.n.e. w Jeziorze Jezuickim, oraz o roli Celtów w historii Europy. Zdradza także, jakiego rodzaju zabytki pozostawili po sobie na ziemiach polskich. Rozmowę prowadzi Agnieszka Krzemińska.

Czytaj dalej „Czy Polacy mają w sobie celtycką krew?”

Opublikowane w

O pochodzeniu Brązów z Beninu

Brązy z Beninu w przeciągu ostatnich dwóch lat dwukrotnie zwróciły uwagę światowych mediów. Nazwa odnosi się do szerokiego wachlarza typów zabytków wykonanych z metalu ale i innych tworzyw takich jak drewno czy kość słoniowa między XVI a XIX wiekiem przez rzemieślników z Królestwa Beninu, rozwijającego się na obszarze stanu Edo w południowej Nigerii. Po raz pierwszy głośno o brązach zrobiło się na przełomie roku 2021 i 2022, kiedy to szereg europejskich muzeów rozpoczęło procedurę zwrotu brązów do państw Afryki Zachodniej. Zabytki te trafiły na nagłówki po raz drugi tydzień temu, kiedy to opublikowano artykuł, w którym stwierdzono, że znaczną część Brązów wykonano z surowca pochodzącego ze złóż położonych w Niemczech!

Czytaj dalej „O pochodzeniu Brązów z Beninu”

Opublikowane w

Powstał Polski Komitet Nurkowania Naukowego!

W 2022 roku powstał Polski Komitet Nurkowania Naukowego. W jego skład weszło sześć instytucji, zajmujących się badaniami pod wodą. Są to: Instytut Oceanologii Polskiej Akademii Nauk, Wydział Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie, Instytut Biochemii i Biofizyki Polskiej Akademii Nauk oraz Centrum Archeologii Podwodnej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Badania archeologiczne Narodowego Muzeum Morskiego
© R. Domżał, opublikowano na licencji CC BY-NC-SA 4.0

Czytaj dalej „Powstał Polski Komitet Nurkowania Naukowego!”

Opublikowane w

Kupiec sztokholmski. Nowa tajemnica z dna jeziora Hammersø na Bornholmie

Wydział Archeologii (wcześniej Instytut Archeologii) Uniwersytetu Warszawskiego od kilku lat prowadzi rozpoznanie podwodne największego i najgłębszego jeziora Danii, a przy tym jedynego zbiornika polodowcowego na Bornholmie. Badania w latach 2019–2021 przyniosły ciekawe odkrycia militariów: późnośredniowiecznego grotu ze skrzydełkami i wąsami, topora oraz grotów bełtów kuszy, w niektórych przypadkach z zachowanymi fragmentami drewnianych promieni. Położenie bełtów pozwala wiązać je z epizodem militarnym, natomiast izolowane znalezisko grotu sugeruje raczej zabieg o charakterze ofiarnym.

Czytaj dalej „Kupiec sztokholmski. Nowa tajemnica z dna jeziora Hammersø na Bornholmie”

Opublikowane w

Nurkowanie dla Nauki!

W roku 2022 studenci Koła Naukowego Archeologii Podwodnej Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego zainaugurowali projekt „Nurkowanie dla Nauki”. Jest to cykl warsztatów, które pozwolą na zdobycie wiedzy i umiejętności i wzbogacą przygotowanie zawodowe kształconych przez UW archeologów podwodnych. Proponowane zajęcia są uzupełnieniem do oferty dydaktycznej Wydziału Archeologii UW. Uczestnicy spotkań nabywają dodatkowe kompetencje przydatne do uczestnictwa w praktykach terenowych oraz – w przyszłości – samodzielnego prowadzenia i organizowania podwodnych badań archeologicznych.

Część uczestników projektu „Nurkowanie dla Nauki”: Adrian Zwierzyński, Michalina Tarasiuk-Bereżańska, Klaudia Kuncewicz, Patrycja Ciesielska, Bartosz Czyżewski i Weronika Białek, Małgorzata Mileszczyk (PAP WA UW) oraz prowadząca warsztaty z pierwszej pomocy nurkowej Irena Kosowska
© M. Mileszczyk, opublikowano na licencji CC BY-NC-SA 4.0

Czytaj dalej „Nurkowanie dla Nauki!”

Opublikowane w

Podwodny, tajemniczy świat Majów

  • Czym jest archeologia podwodna?
  •  Dlaczego warto prowadzić badania podwodne w Gwatemali?
  •  Co przyniosły badania krakowskich archeologów?
  •  Jaka jest specyfika tych prac?
  • Jakie skarby można znaleźć na dnie jeziora Petén Itzá?
  •  Czy Majowie składali ofiary z ludzi w wodzie?
  •  Czym prace w Gwatemali różnią się od badan podwodnych np. w Europie?
  •  Czy badania podwodne są niebezpieczne?
  •  Jak zostać archeologiem podwodnym?

Na część z tych pytań mogliście znaleźć odpowiedzi w naszym wcześniejszym artykule „Podwodne dary dla boga deszczu. Archeologia jeziora Petén Itzá”

Dziś zapraszamy na rozmowę z Magdaleną Krzemień (doktorantka w Zakładzie Archeologii Nowego Świata, Instytut Archeologii UJ) na temat podwodnych badań archeologicznych prowadzonych przez nią i jej zespół w ramach „Petén Itzá Project – Underwater Archaeological Expedition to Guatemala”.

Zabytki z pierwszego sezonu badawczego – na pierwszym planie widoczne zdobienie kadzielnicy w formie ludzkiej twarzy, dalej krzemienne ostrze, duże naczynie na nóżkach „mamiformes” i naczynia z depozytu © E. Łuba, A. Górnicki, opublikowano na licencji CC BY-NC-SA 4.0
Zabytki z pierwszego sezonu badawczego – na pierwszym planie widoczne zdobienie kadzielnicy w formie ludzkiej twarzy, dalej krzemienne ostrze, duże naczynie na nóżkach „mamiformes” i naczynia z depozytu
© E. Łuba, A. Górnicki, opublikowano na licencji CC BY-NC-SA 4.0

Czytaj dalej „Podwodny, tajemniczy świat Majów”

Opublikowane w

Nie zamulaj! Jak się dziś prowadzi badania na palafitach w Austrii?

Kuratorium Pfahlbauten to austriacka organizacja pozarządowa, która zajmuje się badaniem i ochroną podwodnych stanowisk archeologicznych w alpejskich jeziorach na terenie Austrii. Ich głównym spektrum działania są osiedla palowe, zwane także palafitami, które budowano na brzegach jezior lub w płytkiej wodzie – zwłaszcza te uznane przez UNESCO za światowe dziedzictwo kulturowe. W październiku 2021 roku badacze zrzeszeni w Kuratorium zorganizowali pod egidą UNESCO warsztaty, aby pokazać młodym archeologom, jak się prowadzi badania na palafitach w Austrii. Pochodzący z wielu krajów świata uczestnicy szkolenia usłyszeli o dotychczasowych sukcesach i dalszych planach na ochronę podwodnego dziedzictwa kulturowego w Austrii, wzięli praktyczny udział w badaniach archeologicznych w jeziorze i dowiedzieli się, czemu austriaccy badacze zapełniają muzealne lodówki mułem z dna jeziora!

Cyril Dworsky (Kuratorium Pfahlbauten) nadzorujący praktyki z powierzchni Mondsee
© M. Mileszczyk, opublikowano na licencji CC BY-NC-SA 4.0

Czytaj dalej „Nie zamulaj! Jak się dziś prowadzi badania na palafitach w Austrii?”

Opublikowane w

Podwodne dary dla boga deszczu. Archeologia jeziora Petén Itzá

Podwodne badania archeologiczne polsko-gwatemalskiego zespołu w jeziorze Petén Itzá (północna Gwatemala), których pierwszy sezon badawczy odbył się w 2018 roku, i już wówczas przyniosły zdumiewające efekty. Podczas weryfikacji powierzchni dna badacze pozyskali ponad 800 zabytków. Zdecydowaną większość stanowiła ceramika, w tym przede wszystkim naczynia codziennego użytku. Archeolodzy odkryli jednak również mnogość ceramiki, której charakter można bez wątpienia określić jako rytualny. Kolejny etap badań terenowych (2021), tym razem uwzględniający wykopaliska, przyniósł dalsze spektakularne odkrycia i pozwolił na sformułowanie pierwszych koncepcji dotyczących rytualnego znaczenia akwenu. Specjalnie dla Państwa – archeologia jeziora Petén Itzá!

Postklasyczna kadzielnica po odsłonięciu, ale jeszcze w miejscu zalegania © A. Górnicki, opublikowano na licencji CC BY-NC-SA 4.0
Postklasyczna kadzielnica po odsłonięciu, ale jeszcze w miejscu zalegania
© A. Górnicki, opublikowano na licencji CC BY-NC-SA 4.0

Czytaj dalej „Podwodne dary dla boga deszczu. Archeologia jeziora Petén Itzá”